‘Als ik een blauwe letter W zie, dan is hij ook gewoon blauw voor mij, maar ik weet dat hij bruin is’

Merel van de Pol is een vierdejaarsstudent Communication & Multimedia Design op Avans in Breda. Voor haar afstudeeronderzoek verdiept zij zich in het neurologische fenomeen synesthesie: de vermenging van bepaalde zintuigen.

“Synesthesie is een begrip voor de vermenging van bepaalde zintuigen. Er zijn heel veel mensen die kleur ervaren als ze letters lezen of als ze muziek luisteren. Het kan ook zijn dat je kleur ervaart als je aan de dagen van de maand denkt. In sommige gevallen kun je ook ruimtelijke vormen ervaren. Bij synesthesie ervaar je dus eigenlijk een vermenging van verschillende prikkels.

‘Ze vonden het een beetje vreemd’

Toen ik zeventien jaar was kwam ik er achter dat ik synesthesie had. Mijn vriend destijds studeerde geneeskunde en had daar geleerd dat mensen bepaalde dingen in hun hoofd aan kleuren koppelen. Ik herkende dat meteen. Ik deelde dit vrij snel met mijn vrienden. Zij herkenden de kenmerken zelf niet. Ze vonden het een beetje vreemd. Daardoor kreeg ik het gevoel dat ik ‘anders’ was en besloot ik om het even voor mezelf te houden.

Ik heb letter-kleursynesthesie, dat betekent dat je het alfabet in kleur ziet. Daarnaast heb ik het ook met ruimtelijke vormen, cijfers, de maanden van het jaar en met muziek. Als ik muziek luister kan ik de kleuren van het lied ervaren. ‘I wish’ van Steve Wonder is daar een goed voorbeeld van. De titel is wit, de artiest is oranje en het nummer is blauw/paars. Als ik me echt verdiep in de songtekst dan is het nummer weer heel bruin.

‘Het is een soort regel die erbij hoort’

Ik kan me voorstellen dat het, voor mensen die geen synesthesie hebben, een beetje spiritueel lijkt. Wat ik vooral heb ontdekt is dat het voor mij een feit is. De letter W is voor iedereen twee V’s aan elkaar. De W is voor mij twee V’s aan elkaar en bruin. Het is een soort regel die erbij hoort. Als ik een blauwe letter W zie, dan is hij ook gewoon blauw voor mij, maar ik weet dat hij bruin is.

Mijn hoofddoel is om de synesthesie die ik ervaar op beeld over te brengen voor mensen die geen synesthesie ervaren. Het is ook een onderwerp dat nog niet veel besproken is. Het lijkt mij heel tof als er meer aandacht aan besteed wordt. Het is namelijk vrij bijzonder.

Het is een uitdaging om synesthesie in beeld te brengen, omdat het iets vaags is wat in je hoofd zit. Je kunt het zelf ook niet helemaal plaatsen. Er zijn soms ook kleuren in je hoofd die je niet kunt benoemen. Misschien zijn er meerdere kleuren, die wij helemaal nog niet kennen. Dat wil ik duidelijk visualiseren voor anderen.”

Merel is voor haar onderzoek nog op zoek naar mensen die deze synesthesie ook ervaren. Mocht je dit herkennen, dan kun je contact opnemen met Merel en haar verder helpen met haar onderzoek.

Contact: mhfm.vandepol@student.avans.nl