Kritiek op duale verpleegopleiding

De hbo-opleidingen verpleegkunde weten hun niveau in de praktijk te weinig waar te maken. Dat ligt vooral aan het werkveld, dat stagiairs en afgestudeerden vaak louter behandelt als “handen aan het bed”. Vooral voor de duale studievariant is dat fnuikend.
Met die onheilstijding komt de hbo-visitatiecommissie verpleegkunde in haar vandaag (donderdag 17 mei) uitgebrachte rapport. Volgens de commissie, voorgezeten door de Nijmeegse verplegingshoogleraar prof.dr. C.M.A. Frederiks, gaat het met het ‘binnenschoolse’ onderwijs bij hbo-verpleegkunde in het algemeen goed. Maar bij het praktijkgedeelte van de opleidingen zijn er grote problemen.
Het grootste manco is dat de verpleegkundige beroepspraktijk vaak amper in staat is de studenten en afgestudeerden te behandelen als breed opgeleide hbo’ers. Hun vermogen om zelfstandig problemen op te lossen, in zorgjargon aangeduid met niveau 5, wordt te weinig benut. Ze worden gezien als verplegers, net als hun mbo-collega’s.
Vooral de recent opgetuigde duale opleidingen, waar het werken in de verpleging een grote rol speelt, hebben last van deze ‘erg traditionele opstelling van het werkveld’, schrijft de commissie. Men vindt vaak dat de student ‘aan de basis moet beginnen en niet direct ‘hoogdravend’ mag doen’.
Gevolg is dat het hbo-niveau vooral in de duale opleidingen vaak niet wordt bereikt. De zorginstellingen vinden dat zelf geen groot probleem. Ze weten nauwelijks wat ze van een verpleegkundige op hbo-niveau kunnen verwachten; er zijn ook te weinig stagebegeleiders die zelf op het gewenste niveau werken en als ‘rolmodel’ kunnen dienen. Zo worden kansen om de verpleging te moderniseren onbenut.
De visitatiecommissie wil dat de opleidingen samen iets aan deze problemen gaan doen. Ze moeten met de werkgevers gaan praten over betere stage- en werkplaatsen. Verder moeten de hogescholen de vormgeving van hun duale varianten zodanig aanpassen, dat studenten in hun ‘leer’-periode op school genoeg los kunnen komen van de benarde beroepspraktijk. Ook zouden er in de praktijkperiodes meer terugkomdagen en dergelijke moeten komen. (FS/HOP)