Er staat niets in over studentenbelangen als medezeggenschap, rechtspositie en studeerbaarheid. En de vraag is hoe onafhankelijk de beoordelingen zullen zijn. De studentenbond LSVb blijft bij haar belangrijkste punten van kritiek op de nieuwe kaders voor de beoordeling van opleidingen.
De Nederlandse Accreditatie Organisatie (NAO) heeft demissionair staatssecretaris Nijs de aanpak voor de nieuwe manier van beoordelen en toetsen van opleidingen voorgelegd. Er zijn accreditatiekaders ontworpen voor bestaande opleidingen en de toetsingskaders voor nieuwe opleidingen. De kaders zijn van levensbelang voor het hoger onderwijs. Wie geen keurmerk krijgt, kan wel inpakken: geen erkenning meer, en dus geen geld en ook geen nieuwe studenten. De NAO kent slechts twee smaken: voldoende of onvoldoende.
De LSVb is teleurgesteld dat niet is tegemoetgekomen aan haar kritiek op eerdere voorstellen van de NAO. Zo is de studentenbond het er niet mee eens, dat de opleidingen zelf de commissies mogen benoemen die de kwaliteit toetsen. Deze Visiterende en Beoordelende Instanties (VBI’s) opereren op de vrije markt. LSVb-bestuurslid Helmer van der Heide vreest his masters voice: ‘De VBI’s moeten met elkaar concurreren. Daarom zullen ze zich richten op de belangen van de opdrachtgever.’ De studentenbond wacht het toetskader af dat de NAO voor deze VBI’s nog moet vaststellen.
NAO?voorzitter Loek Vredevoogd beseft dat de regels streng moeten zijn: ‘Daar wordt nog druk over gesproken. Het kader zal zo sterk mogelijk worden.’ Volgens Vredevoogd staan daarbij drie criteria centraal: onafhankelijkheid, deskundigheid en gezaghebbendheid. Hij verwacht deze richtlijnen pas in september klaar te hebben. Dat is overigens pas een paar maanden na de behandeling van de NAO-aanpak in het parlement.
Strenge regels of niet, de NAO zal geen VBI kunnen weigeren. Maar er staat een stevige stok achter de deur: de NAO kan het beoordelingsrapport afkeuren. Vredevoogd heeft er daarom alle vertrouwen in dat een opleiding met een degelijke VBI in zee gaat. Ook studentenbond ISO is er gerust op. Dimitri Gilissen: ‘Je moet uitgaan van de goede wil van de instellingen. En de NAO is vaardig genoeg door een te positief beeld heen te prikken.’
Gebruik van het NAO-keurmerk staat ook vrij aan private opleidingen. Volgens de LSVb is dat voor de NAO reden de stokpaardjes van de studentenbeweging niet mee te willen nemen. Helmer van der Heide betreurt dat: ‘Het is juist een goede zaak als particuliere opleidingen zo ook gedwongen zouden worden aandacht te besteden aan medezeggenschap van studenten, hun rechtspositie en studeerbaarheid. Ook dat zijn belangrijke aspecten van kwaliteit van opleidingen.’ De NAO denkt daar dus anders over. De LSVb zal de komende maanden dan ook voor haar visie blijven lobbyen bij de politiek.
Ook voor het ISO is studeerbaarheid van belang voor de NAO?kaders. Volgens Gilissen is aan die kritiek tegemoetgekomen. Maar hij is het niet eens met collega-studentenbond LSVb dat medezeggenschap en rechtspositie van studenten getoetst moeten worden. ‘Die punten zijn ook belangrijk, maar hebben geen causaal verband met de basiskwaliteit van de opleidingen. Overigens worden studenten via de opleidingscommissies bij de beoordelingen betrokken. Zonodig zal het hele proces later bijgesteld kunnen worden.’
Het voorstel van de NAO zal nog besproken worden in de Tweede en Eerste Kamer, waarna het in juni van kracht moet worden. Eind 2004 zullen de eerste beoordelingen plaatsvinden. (OvB/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?