Nederland is nog ver verwijderd van de ambitie als kenniseconomie bij de Europese top te horen. Vooral het aantal bèta’s moet daarvoor flink omhoog. Dat schrijft de Onderwijsraad in een advies aan de regering.
Achtergrond is de in EU-verband afgesproken doelstelling om de belangrijkste kenniseconomie van de wereld te worden. Onlangs spraken de onderwijsministers af hoe ze de beoogde vooruitgang willen meten: aan het aantal bèta-afgestudeerden, de schooluitval, het niveau van vijftienjarigen, het levenslang leren en het aandeel mensen met een mbo-diploma of hoger.
Zorgwekkend vindt de Onderwijsraad vooral het lage aantal bèta-afgestudeerden in Nederland. Dat blijkt zelfs ‘een voorbeeld voor hoe het niet moet’. De EU-landen willen in 2010 vijftien procent meer bèta’s afleveren dan nu. In Nederland staat het licht op rood, want het aantal ‘exacten’ vertoont hier een dalende trend. Op de andere terreinen staan de seinen op oranje.
Daarom moet Nederland alle zeilen bijzetten in zijn streven de ‘onderwijstop’ te halen. Volgens de Oeso besteedt Nederland nu slechts 4,8 procent van het nationaal inkomen aan onderwijs, tegen een EU-gemiddelde van 5,5 procent. Gezien de economische situatie beseft de raad echter dat er weinig nieuw geld beschikbaar zal zijn.
De nieuwe regering zal het dus moeten hebben van ‘doelgerichte inzet van middelen’. Dat betekent het herverdelen van overheidsgeld en stimulering van investeringen uit het bedrijfsleven.
Ook de oplossing voor het bètatekort moet deels van het bedrijfsleven komen. Het aantal onderzoeksbanen in die sector moet flink omhoog. Het adviesorgaan noemt hier de VS als voorbeeld voor de hele EU. Er zijn daar wel relatief weinig exacte afgestudeerden, maar het bedrijfsleven zorgt voor meer onderzoeksbanen. Het aantal in de exacte vakken werkzame personen ligt daardoor toch hoger dan in de EU.
Ook doet de raad een beroep op Maria van der Hoeven: de onderwijsminister kan maar beter afzien van de vermindering van bètavakken in het studiehuis. Anders heeft Nederland straks nog minder exacten. (PH/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?