Na openlijk gemopper uit het hbo ontstaat nu ook bij de universiteiten wrevel over de werkwijze van de commissie Schutte, die de onregelmatigheden in de bekostiging onderzoekt.
De Rijksuniversiteit Groningen weigert volgens woordvoerder Jos Speekmann op voorhand de ondertekening van de vrijwaringsverklaring voor de accountants. Daarmee behoudt de noordelijke universiteit zich het recht voor om van de financiële controleurs een schadevergoeding te eisen als ze de naam van de instelling onterecht in diskrediet brengen. De RuG zal bij de VSNU-vergadering op 1 november de andere universiteiten voorstellen om hetzelfde te doen.
Ook de VSNU zet zich ook af tegen de commissie-Schutte. Volgens de universiteitenvereniging dreigen de fraudevorsers zich te gaan bezighouden met zaken die hun helemaal niet aangaan. ‘Wij zijn er niet op tegen dat de onderste steen boven komt, maar de commissie-Schutte heeft haar opdracht eigenmachtig uitgebreid’, aldus woordvoerder Irma Luijken. ‘De commissie is aangesteld om onderzoek te doen naar de rechtmatigheid van de inkomsten. Nu willen ze ook onze uitgaven gaan belichten, en daar zijn we het niet mee eens.’
Over dit punt is de Universiteit Utrecht al met ‘Schutte’ in aanvaring gekomen. Die instelling figureerde in een pilot-onderzoek van de commissie. ‘We zijn ruimhartig geweest met de verstrekking van gegevens. Maar we zijn ook principieel terughoudend met de verstrekking van gegevens over de besteding van ons geld’, aldus woordvoerder Joop Kessels.
De kritici in het hoger onderwijs kregen eerder al bijval van Ruud Louw, een voormalige hoge OCW-ambtenaar die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van de bekostigingsregels. Hij stuurde er een brief over naar de commissie-Schutte die veel politiek stof deed opwaaien. Volgens Louw mag een universiteit bijvoorbeeld wél zelf in de buidel tasten om het collegegeld van een talentvolle buitenlandse student te betalen. Schutte meent van niet.
In een brief aan de Kamer schreef staatssecretrais Nijs gisteren dat de commissie haar boekje helemaal niet te buiten gaat. Ze erkent het wettelijke recht van de instellingen voor wo, hbo en bve om hun geld naar eigen goeddunken te besteden. Maar de wet bepaalt ook dat ze dat op een ‘rechtmatige’ en ‘doelmatige’ manier moeten doen, schrijft de bewindsvrouw.
Het fraude-onderzoek van Schutte bij de 155 instellingen gaat 10.171.000 euro kosten. Aanleiding voor de instelling van de commissie is de ‘hbo-fraude’. Volgens een eerder onderzoek van OCW naar de affaire gingen zeker 22 hogescholen en twee universiteiten over de schreef voor een bedrag van in totaal minimaal vijftig miljoen euro. De Algemene Rekenkamer, die het werkstuk van OCW onvolledig en onvoldoende vindt, zinspeelt op een veeldvoud van dat bedrag. (PH/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?