Voor het hbo is 2002 in financieel opzicht een uitstekend jaar geweest. De hogescholen hielden gezamenlijk 78 miljoen euro over, 3,4 procent van de totale inkomsten. In 2001 bedroeg het gezamenlijke overschot 54 miljoen (2,5 procent) en in 2000 45 miljoen (2,3 procent).
Dat blijkt uit een analyse van de jaarrekeningen die is uitgevoerd in opdracht van HBO-Journaal. Zeven van de 46 hogescholen sloten het boekjaar af met een klein tekort, terwijl in 1998 de helft van de hogescholen in de rode cijfers belandde.
De hogescholen danken hun goede resultaten aan de strenge begrotingsdiscipline van de afgelopen jaren, maar ook aan staatssecretaris Nijs die aan het eind van het boekjaar onverwacht vijftig miljoen euro beschikbaar stelde als compensatie voor de groei van het aantal hbo-studenten. Haar voorganger minister Hermans weigerde aanvankelijk extra middelen over te maken. Hij wilde de uitkomsten van het onderzoek naar fraude met studenteninschrijvingen afwachten. Nijs stortte het geld te laat om nog in 2002 te besteden.
Hogescholen moesten het geld dus wel ‘oppotten’. En dat is te merken aan de vermogenspositie. De solvabiliteit (een maat voor het vermogen om schulden af te lossen) steeg naar dertig procent. Vier jaar geleden was dat nog 23 procent. De rekenmeesters in het hbo hanteren een minimumnorm van twintig procent. ‘Het hbo staat er niet slecht bij’, concludeert Frans Slangen, voorzitter van het Vangnet hbo, een club die de financiële situatie van hogescholen in de gaten houdt. ‘Als je kijkt naar de kans op faillissementen is er weinig reden tot zorg.’
Uit een rapport van het Vangnet dat in september is verschenen blijkt echter dat de financiële situatie niet florissant is. De hogescholen hebben onvoldoende reserves om hun gebouwen te vervangen. De strenge begrotingsdiscipline van de afgelopen jaren heeft bovendien gezorgd voor een verschraling van het onderwijs. Het aantal contacturen is gedaald, het studierendement is aan de magere kant en de student-stafratio is de afgelopen tien jaar met twintig procent gestegen. In 1994 had een hbo-docent gemiddeld achttien studenten onder zijn hoede, vorig jaar 23. (YvdM)
Punt. Of had jij nog wat?