Hbo-bachelors die een universitaire master halen, mogen geen togaberoep uitoefenen. Voor de functies van advocaat, procureur, rechter of officier van justitie moet ook de juridische bachelor van academisch niveau zijn.
Met dat wetsvoorstel geeft staatssecretaris Nijs de beroepsverenigingen van ‘togadragers’ hun zin. Die hebben geen behoefte aan hbo-doorstromers. Nijs gaat voorbij aan een advies van de Raad van State. Volgens dat hoge rechtscollege mag de wetgever principieel geen onderscheid maken tussen wo-masters met een hbo- of wetenschappelijke bachelor.
Tegenslag dus voor de hogescholen die dit jaar na veel getouwtrek met het ministerie een puur juridische hbo-bachelor mochten beginnen. Afgestudeerden zouden alleen aan de slag kunnen met eenvoudige juridische dossiers of op ondersteunde afdelingen van advocatenkantoren. Terwijl men de opleidingen ook aantrekkelijk wil houden voor de betere studenten.
René Ficq, voorzitter van de stichting achter de Juridische Hogeschool Tilburg-Den Bosch, vindt het plan van Nijs nadelig voor de universiteiten. ‘Meer havo-scholieren zullen zich met hun hbo-propedeuse bij de universiteit melden. Dat betekent meer kostbare uitval dan onder de groep hbo-bachelors’, aldus de voormalige procureur-generaal. Naar verluidt heeft Ficq al aan Nijs’ eigen VVD-kamerfractie gevraagd het plan te torpederen.
De rechtenfaculteit van de Katholieke Universiteit Nijmegen reageert positiever. Vice-decaan Ybo Buruma prijst het vermogen van hbo’ers om problemen op te lossen. ‘Maar kunnen ze ook problemen voorspellen? Je ziet hbo’ers in het begin vaak goed scoren, en in de afrondende fase duidelijk minder.’
Buruma toont begrip voor de opstelling van de beroepsverenigingen: de invoering van de bachelor-masterstructuur heeft tot grote verschillen in de opleidingen geleid. Met een masterprogramma van één jaar kan dat tot hiaten lijden. ‘Daarom willen de Orde van Advocaten en de Raad voor de Rechtspraak garanties.’
In het oude stelsel konden hbo-gediplomeerden met een programma van drie jaar door de academische titel worden geloodst – met veel propwerk zelfs in twee jaar. Waarom zouden universiteiten geen tweejarige schakelprogramma’s voor hbo’ers beginnen? ‘We wachten op wat de markt wil, en dat is nog niet duidelijk’, aldus Buruma.
Norbert Verbraak, bestuursvoorzitter van Fontys Hogescholen en vice-voorzitter van de HBO-raad, houdt het op ‘verkeerd begrepen eigenbelang dat zich heeft vastgezet in het hoofd van de bewindspersoon.’
Ook op een ander principieel punt lijkt de academische wereld aan het langste eind te trekken. Alle internationalisering ten spijt blijft het binnenland de norm voor het bepalen van het afstudeerniveau. Dat zou betekenen dat bijvoorbeeld de landbouwhogeschool Larenstein geen academische bachelordiploma’s met het predikaat Sc mag geven, terwijl de buitenlandse concurrentie dat wel mag. (PH/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?