De arbeidsmarkt voor pas afgestudeerden in het hbo is vorig jaar over de hele linie fors verslechterd. Maar het eind van de recessie klijkt in zicht.
Gemiddeld steeg het percentage werkzoekende starters van drie naar zes. Maar inmiddels kruipt de economie voorzichtig uit het dal. De kansen op het vinden van werk nemen weer toe, vooral in de verkoop- en de ict-sector.
De werkloosheidscijfers blijken uit het jaarlijkse arbeidsmarktonderzoek onder school- en studieverlaters door het Maastrichtse instituut voor de arbeidsmarkt ROA. Het onderzoek is in opdracht van de HBO-raad verricht voor de HBO Monitor. De resultaten per studierichting zijn ook gepubliceerd in de SKI-database, uitgebracht door Choice (www.choi.nl). Het gaat om een enquête in het laatste kwartaal van 2003 onder degenen die in het studiejaar 2001/2002 afstudeerden. Het betreft dus starters die gemiddeld anderhalf jaar werkloos waren. Daaruit zijn de gevolgen van de recessie goed af te lezen.
De situatie in de gezondheidszorg is nog het gunstigst: van deze afstudeerders zit drie procent na ruim een jaar nog zonder werk. Toch was dat een jaar eerder slechts twee procent. Bij taal en cultuur ziet het er met zestien procent werklozen het somberst uit. De beeldend kunstenaars onder hen spannen de kroon (zie tabellen). Ook vorig jaar scoorde de sector het slechtst, maar toen bedroeg het werkloosheidspercentage nog zeven. Landbouw en economie stemmen met elk zeven procent evenmin vrolijk. Eind 2003 was van deze hbo’ers nog vier procent werkloos.
Opmerkelijk genoeg is het beeld bij de bèta’s ook niet bepaald rooskleurig. Hoewel voortdurend wordt geroepen dat er een tekort aan technici zou zijn, zat eind 2003 maar liefst zes procent van de starters al ruim een jaar thuis. Een jaar eerder ging het nog om drie procent.
Helaas worden de ROA-cijfers nogal laat gepresenteerd, want ze slaan dus op de situatie van driekwart jaar geleden. Inmiddels lijkt het einde van de recessie in zicht. ‘De vraag naar starters op academisch en hbo-niveau is weer flink aan het stijgen’, zegt Ewout Bolhuis van wervings- en selectiebureau YER Campus Recruitment. ‘Er zit meer muziek in de markt.’ Het bureau heeft vier maal zoveel opdrachten als een jaar geleden, terwijl de instroom van werkzoekenden redelijk constant is. Volgens Bolhuis vindt het merendeel van hen binnen vier maanden een baan.
Bolhuis ziet vooral de vraag naar hbo’ers in de verkoopsector (sales) fors stijgen. ‘Bedrijven willen zijn voorbereid op de toenemende vraag. Zo hadden we laatst een haastklus voor Vodaphone, dat tien mensen nodig had.’ De arbeidsmarkt in de ict-branche, waar de laatste jaren sprake was van een overcapaciteit, begint eveneens aan te trekken. De toekomstverwachtingen zijn positief, zegt Bolhuis.
In de ICT Monitor van februari voorspelde de organisatie voor dit jaar een groei van de werkgelegenheid met vier procent.
Peter Berkhout van het SEO/Elsevier-onderzoek ‘Studie & Werk’ verwacht dat als het economisch herstel doorzet, de arbeidsmarkt terugkomt op het niveau van dat in het jaar 2000. ‘Wij onderzoeken al tien jaar de zoekduur naar een baan. Van 1994 tot 2000 daalde die, en ging daarna licht omhoog. Die is dus niet schrikbarend toegenomen. De gemiddelde zoekduur van nu is vergelijkbaar met die in 1998 en 1999. Dat is helemaal niet slecht.’ Verrassend vindt hij dat het ‘behoudende’ CPB de groeiprognose onlangs naar omhoog heeft bijgesteld.
In zijn rapport van juni concludeert Berkhout dat jonge alumni in vergelijking met andere groepen op de arbeidsmarkt nog steeds relatief snel en gemakkelijk aan een betaalde baan op hun eigen niveau komen.
Volgens zijn onderzoek komen logopedisten, fysiotherapeuten, bouwkundigen en werktuigbouwkundigen het snelst aan een baan. De laagste ‘arbeidsmarktrelevantie’ hebben de hbo-studies veehouderij, leraar tekenen/handvaardigheid, informatiedienstverlening en –management, vrijetijdsmanagement, theater
Punt. Of had jij nog wat?