De snelle invoering van het bachelor-masterstelsel in het Nederlandse hoger onderwijs is een prestatie van formaat, maar leidt ook tot onduidelijkheden. Vooral hbo-studenten die een master willen volgen, ondervinden daar hinder van.
Dat concludeert de onderwijsinspectie in haar derde rapport over de invoering van het bachelor-masterstelsel. Sinds 2002 is bijna negentig procent van de opleidingen in het hoger onderwijs georganiseerd volgens het twee-cycli-model. Nederland voldoet daarmee ruimschoots aan de ‘Bologna-agenda’.
Foutloos gaat het allemaal niet. Het hoge invoeringstempo zorgt er onder meer voor dat de rechtspositie van de studenten niet of te laat is verankerd in de onderwijs- en examenregelingen van de opleidingen. Gezien de soms ingrijpende wijzigingen in de onderwijsprogramma’s noemt de inspectie dat een ‘ernstig gemis’.
Met de voorlichting aan masterkiezers gaat het volgens de inspectie de goede kant op. Toch laat vooral de informatie over niet-aansluitende masteropleidingen nog te wensen over – zeker voor bachelors die een master bij een andere instelling willen volgen. Onduidelijkheid over toelatings- en vrijstellingsregelingen leidt ertoe dat studenten de overstap naar een masteropleiding elders minder snel wagen. De doelstelling om de (internationale) mobiliteit van studenten te verhogen komt daardoor in het gedrang.
Grootste punt van zorg is de doorstroom van hbo-bachelors naar wo-masteropleidingen. De toelatingseisen zijn streng, en de schakelprogramma’s worden niet bekostigd door de overheid. De inspectie wil dat de instellingen hun eisen beter afstemmen en adviseert de staatssecretaris het toezicht op de kwaliteit van de programma’s wettelijk te regelen.
Uit het inspectieonderzoek, dat werd uitgevoerd onder 1642 bachelor- en masteropleidingen in hbo en WO, blijkt dat veel betrokkenen zich zorgen maken over de internationale erkenning van éénjarige masteropleidingen. Elders zijn die meestal tweejarig. Ook wordt betwijfeld of de waarde van de hbo-bachelor wel duidelijk is gezien de afwijkende titulatuur. (HC/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?