De koepels van universiteiten en hogescholen, VSNU en HBO-raad, gaan vechtend over straat. Twistappel is de nieuwe hoger-onderwijswet, waarover het kabinet morgen vergadert.
‘Aanmatigend’ noemt Doekle Terpstra, voorzitter van de HBO-raad een brief over het onderwerp die de VSNU eerder deze week aan minister-president Balkenende stuurde. De vereniging van universiteiten passeerden darabij de bewindslieden van OCW, staatssecretaris Rutte en minister Van der Hoeven. Terstra: ‘Het parlement en de Raad van State moeten beoordelen of de ontwerpwet op het hoger onderwijs goed in elkaar zit, niet de VSNU.’
Volgens VSNU-voorzitter Ed d’Hondt ontbreekt het in de nieuwe wet aan een stevig, inhoudelijk fundament. Ruttes voorstel zou niets meer dan een actualisering van de huidige WHW zijn, die de structuur van de wet niet ten goede komt. De staatssecretaris laat zijn oren te veel hangen naar individuele wensen van partijen, wat leidt tot ‘onduidelijke compromissen en ad hoc overwegingen bij de invulling van een aantal onderdelen van de wet’, aldus d’Hondt in zijn brief.
Een echt nieuwe wet zou volgens de VSNU-voorzitter een wet op de kennisinfrastructuur in Nederland moeten zijn, waarin instellingen als universiteiten, hogescholen, NWO, Koninklijke Akademie van Wetenschappen en accreditatieorganisatie NVAO in hun onderlinge samenhang worden benoemd. In de conceptwet wordt de huidige fragmentatie van de onderzoeksinfrastructuur volgens hem juist bevestigd.
Ook de deregulering komt niet van de grond. Weliswaar trekt de overheid zich terug, maar op instellingsniveau moet volgens de nieuwe wet wel gedetailleerder verantwoording worden afgelegd. Volgens d’Hondt komen er op een aantal punten juist meer regels bij. Zo wordt de rechtspositie van studenten bij wet geregeld, krijgen medezeggenschapsraden onderzoeksrecht en worden er meer eisen gesteld aan de informatievoorziening. ‘En dat terwijl instellingen weinig wettelijke instrumenten tot hun beschikking krijgen om de kwaliteit en het rendement daadwerkelijk te verhogen.’
De voorzitter van de HBO-raad keurt de actie van de VSNU af. Hij voelt niks voor vertraging.
‘Het is curieus dat ze de brief niet gewoon aan de staatssecretaris sturen’, aldus Terpstra. ‘Kennelijk zitten de huidige discussies de universiteiten dicht op de huid. Wij vinden het legitiem om bijvoorbeeld de onderzoeksambities van hogescholen in een nieuwe wet op te nemen. Dat moet geen jaren meer duren. Rutte heeft er zijn ambitie van gemaakt om de wet nog deze kabinetsperiode door de Kamer te loodsen. De VSNU heeft er misschien wel belang bij om de wet over deze kabinetsperiode heen te tillen, in de hoop dat er dan weer van alles veranderd wordt.’
De HBO-raad is nog niet geheel tevreden met de ontwerpwet op het hoger onderwijs en onderzoek, maar wacht eerst de definitieve versie af voordat de onderhandelingen verdergaan. ‘Laat eerst de kip zijn ei maar leggen. Daarna kijken we wel of we dat willen bakken of koken’, aldus Terpstra. (TdO,BB/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?