Als het nieuwe leerrechtenstelsel ingaat, moeten studenten bij aanvang van hun bachelorstudie kiezen tussen hogeschool- en universiteitsleerrechten. Dat voorkomt volgens de VSNU dat handige vwo’ers een jaar langer mogen studeren terwijl de universiteiten bekostiging mislopen.
De universiteiten vrezen slachtoffer te worden van een strategisch trucje als er geen nader onderscheid tussen WO- en hbo-trajecten wordt gemaakt: vwo’ers kunnen zich anders bij een hogeschool inschrijven voor een vierjarige bacheloropleiding, terwijl ze feitelijk een driejarige universitaire bachelor volgen. Maar in plaats van voor drie jaar leerrechten krijgen ze er vier. En omdat ze alleen voor hun hbo-opleiding collegegeld betalen, vissen de universiteiten achter het net.
‘Aanpassing is dus noodzakelijk’, zegt een medewerker van de VSNU. ‘Gescheiden bachelortrajecten zijn wat ons betreft een goede optie. Of je laat studenten twee keer collegegeld betalen.’
Aan het alternatief van onderlinge verrekening kleven te veel nadelen, denkt de VSNU: ‘We hebben juist van het ministerie te horen gekregen dat we onze bureaucratie moeten terugdringen en als het kan, doen we dat ook. Maar dan moeten we ons niet bezig hoeven houden met schema’s waarin wordt bijgehouden hoeveel tijd een student doorbrengt aan hogeschool A en universiteit B. Dat wordt helemaal niets.’
Ook de HBO-raad ziet het probleem, maar is nog niet van plan om mee te denken met de universiteiten. ‘We hebben vorige week overlegd met het ministerie en de VSNU. Dit soort gevoeligheden moet uit het systeem worden gehaald, dat is duidelijk. Maar het ministerie inventariseert de mogelijkheden eerst en daar willen we op wachten.’
Volgens de conceptwet voor het hoger onderwijs vergoedt staatssecretaris Rutte voor elke student een bachelor- en een masteropleiding. Dat laatste traject wordt bijna altijd gevolgd aan de universiteit, omdat de meeste hbo-masters niet worden bekostigd. ‘Na afronding van de hbo-bachelor zijn studenten natuurlijk meer dan welkom’, zegt een medewerker van de VSNU. ‘Mits ze daarvoor de juiste bagage hebben.’ Schakeltrajecten tussen hbo en WO moeten overigens nog altijd door de student zelf worden betaald.
Ook op het Binnenhof is het door de universiteiten geconstateerde bekostigingsprobleem inmiddels bekend. CDA-kamerlid Cisca Joldersma: ‘Op een strategisch trucje van een slimme vwo-student moet natuurlijk iets worden gevonden. Maar een idee om bachelorleerrechten voor hbo en WO te scheiden vind ik wat ver gaan: het gaat er bij de leerrechten nu juist om dat we de student meer ruimte geven.’ (TdO/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?