Mark Ruttes kandidatuur voor het VVD-leiderschap betekent waarschijnlijk het einde van diens periode staatssecretaris van hoger onderwijs. Niet iedereen is daar rouwig om.
Vice-voorzitter Stef Beek van studentenbond LSVb is Ruttes beleid liever kwijt dan rijk. ‘Rutte is toch een beetje een wolf in schaapskleren gebleken. Hij doet zich voor als de grote vriend van de studenten en staat intussen marktwerking en topcollegegelden toe in het hoger onderwijs. Zijn voorganger Annette Nijs werd er om beschimpt, maar Rutte heeft de Wouter Bos-factor en komt er mee weg. Als hij vertrekt – er kunnen natuurlijk nog andere kandidaten voor de VVD-post komen – dan krijgt hij van mij een bosje bloemen. Ik zwaai hem met veel plezier uit.’
Volgens Beek is het ondenkbaar dat een mogelijke vervanger van Rutte nog voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer de nieuwe wet op het hoger onderwijs kan invoeren. ‘Als je de verkiezingsstrijd van de resterende tijd af haalt, heeft Ruttes opvolger een half jaar over om alles te regelen. Zet de plannen dan maar in de koelkast tot een volgend kabinet.’
ISO-voorzitter Evelien van Roemburg is wat genuanceerder tegen een mogelijk vertrek van Rutte, maar trekt in principe dezelfde conclusie. ‘De nieuwe hoger onderwijswet is een haastklus geworden. Hij moet in 2007 van kracht zijn, maar dat lukt nooit. Alleen de leerrechten kunnen waarschijnlijk nog voor de zomer in Den Haag worden afgekaart. Het probleem is dan dat we straks wel leerrechten hebben, maar niet de wettelijke garanties voor mobiliteit en medezeggenschap. Dus moet de deadline van het hele plan worden verzet naar 2009.’
Ook universiteitenvereniging VSNU zou het niet vervelend vinden als het wetgevingstraject door een vertrek van Rutte zou worden uitgesteld. Voorzitter Ed d’Hondt: ‘Rutte is natuurlijk een bijzonder plezierige man, maar we zijn het gewoon niet eens met zijn ideeën. De leerrechten zoals die nu voorliggen, zien wij niet zitten. We willen ook een sterkere koppeling tussen onderwijs en onderzoek dan de staatssecretaris. Er is eigenlijk een agreement to disagree, en wellicht kan daar verandering in komen als er langer over de nieuwe wet wordt nagedacht.’
De HBO-raad is minder gelukkig met het mogelijke vertrek van Rutte. De hogescholen zouden het bestuurlijk onverantwoord vinden als het kabinet zijn derde staatssecretaris op hoger onderwijs krijgt. Anders dan de studentenbonden en de universiteiten dragen de hogescholen Ruttes plannen om leerrechten in te voeren een warm hart toe. Woordvoerder Paul Helbing: ‘En dan is het zuur als je ziet dat de continuïteit van de agenda in gevaar komt. Het partijleiderschap van de VVD is Rutte van harte gegund, maar het hoger onderwijs zal lijden onder zijn vertrek.’ (TdO/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?