Het minderheidskabinet Balkenende III blijkt doof voor de roep om grote investeringen in wetenschappelijk onderzoek. De uitgaven aan het onderzoeks- en wetenschapsbeleid dalen het komende jaar.
De totale OCW-uitgaven voor onderzoek en wetenschap lopen 18 miljoen euro terug, van 952 miljoen euro in 2006 naar 934 miljoen in 2007. Voor 2011 staat nog maar 822 miljoen in de boeken. De voorlopige verklaring luidt dat het kabinet niet vooruit wil lopen op de meevallers uit de aardgasbaten.
Het Nederlandse universitaire onderzoek heeft echter een extra investering van 1 miljard euro nodig, schreef de commissie Dynamisering begin april in haar veelbesproken eindrapport. De commissie, onder leiding van NWO-directeur Hans Chang, wilde de helft daarvan aan NWO geven, de andere helft aan de universiteiten.
Minister Van der Hoeven (CDA) heeft nog altijd niet op het rapport gereageerd. Volgens het ministerie komt ze ’tijdig’ met een reactie, nog voor de behandeling van de OCW-begroting in de Tweede Kamer.
Maar gezien de huidige ramingen hoeft de Nederlandse wetenschap geen hooggespannen verwachtingen te koesteren. Het budget van de universiteiten is gecorrigeerd voor de extra instroom van studenten, maar blijft verder gelijk. Het beschikbare geld voor wetenschapsfinancier NWO daalt zelfs met vijf miljoen euro.
Wel gaat volgend jaar de ‘smart mix’-regeling van start. De ministeries van OCW en EZ plukken honderd miljoen euro uit de eerste geldstroom weg en gaan die herverdelen: het grootste deel gaat naar de universiteiten die goed scoren in de tweede en derde geldstroom. Het idee is dat de beste onderzoeksgroepen dan extra beloond worden.
Ook gaat het ministerie van OCW vanaf 2007 jaarlijks vier miljoen euro besteden aan ‘creatieve promovendi’. Talentvolle afgestudeerden kunnen met dat geld promoveren op een onderwerp naar keuze. Het nieuwe programma is een aanvulling op de bestaande talentenprogramma’s, zoals de Rubicon- en de veni- vidi- en vici-beurzen.
Van de zogeheten ‘aardgasbaten’ is volgend jaar 730 miljoen gereserveerd voor ‘kennis en innovatie’, maar dat gaat lang niet allemaal naar wetenschappelijk onderzoek. Wel krijgen vijf nieuwe projecten de komende jaren geld. Die behelzen onderzoek naar water, vogelgriep, moleculaire geneeskunde, stadsinnovatie en het delen van medische expertise.
De Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid leverde in het verleden stevige kritiek op de verdeling van de aardgasbaten. Het heeft geen zin om het budget ieder jaar helemaal op te maken, zei de adviesorganisatie, want dat gaat onmiskenbaar ten koste van de kwaliteit. Het is beter om een spaarpot te maken: dan kun je het ene jaar meer besteden dan het andere. Ook naar dat advies heeft het kabinet nog niet geluisterd. (BB/HOP)
Punt. Of had jij nog wat?