Terug naar overzicht

‘Er wordt hier heus wel eens gevloekt, maar intimidatie?’

Een grootschalig agressieonderzoek onder overheidspersoneel wijst uit dat één op de vijf werknemers van hogescholen zich in 2005 geïntimideerd voelde door chefs of collega’s. Veel hogescholen herkennen zich hier niet in.

‘In mijn omgeving merk ik niets van intimidatie door chefs of collega’s’, is de verbaasde reactie van Arie Rinzema, voorzitter van de centrale medezeggenschapsraad van Fontys Hogescholen. ‘Bij de recente reorganisatie van onze technische opleidingen is heus wel eens gevloekt, maar intimidatie?’ Naar een hbo-brede verklaring kan hij alleen maar gissen. ‘Misschien is de werkdruk in het hbo hoger of klaagt men er meer dan elders?’ Ook in het landelijke netwerk van cmr-voorzitters heeft hij geen vergelijkbare signalen ontvangen.

Anne Marie Oudemans, HES-docent en mede-oprichter van Beter Onderwijs Nederland, is juist helemaal niet verbaasd. Op grond van de eerste ervaringen met het meld- en steunpunt intimidatie van BON, constateerde de vereniging dit najaar al dat intimidatie van met name hbo-docenten een wijd verbreide praktijk is. Het aantal ingediende klachten van hbo-docenten was destijds veertien en is nu opgelopen tot rond de tachtig.

De organisatiestructuur van het hbo verklaart veel, denkt Oudemans. ‘Er lopen bij hogescholen veel managers rond die vakinhoudelijk weinig afweten van de opleiding waar ze werken. Zelf hebben ze vaak een totaal andere achtergrond. Daardoor missen ze natuurlijk gezag bij de docenten aan wie ze leiding geven en zijn ze geneigd om hun gelijk dan maar af te dwingen. Daarnaast speelt een rol dat het hbo weinig geld heeft en docenten steeds vaker bureaucratisch werk moeten doen naast hun lestaak. Dat gaat vaak met dwang gepaard.’

Cor Boom, voorzitter van Saxion Hogescholen en bestuurslid ‘arbeidsvoorwaarden’ van de HBO-raad, onderschrijft Oudemans’’ analyse niet. ‘Voor de meeste managers in onze organisatie geldt dat ze het vakgebied kennen en zelf les hebben gegeven.’ Hij vindt het nogal wat dat zoveel mensen in het hbo zich geïntimideerd zeggen te voelen. ‘Dat is een zeer ernstige kwalificatie. Ik herken dat niet bij mijn hogeschool en ook niet bij andere instellingen.’

Navraag bij de vertrouwenspersonen van Saxion leverde Boom niets op. ‘De afgelopen jaren hebben zich daar twee van de 1700 medewerkers gemeld met een klacht over intimidatie. Bovendien ging dat om seksuele intimidatie. Drie keer niks als je het met de uitkomst van dit onderzoek vergelijkt.’

Wel zou de invoering van het nieuwe functiehuis in 2005 een rol kunnen spelen. ‘Sommige mensen waren ontevreden dat ze in een lagere functieschaal werden ingedeeld en tekenden daar beroep tegen aan. Dat is weliswaar een confronterende ervaring, maar ik zou het vreemd vinden als mensen dat onder intimidatie scharen.’

‘Eén op de vijf hbo-werknemers voelt zich geïntimideerd? Dat is nogal wat’, zegt Peter Fonkert, voorzitter van de centrale medezeggenschapsraad van de Hogeschool van Amsterdam. Voorbeelden van conflicten kent ook hij wel: ‘Als het niet botert tussen mensen dan gaat een leidinggevende wel eens op zijn strepen staan. Maar dat dit zo vaak als intimidatie wordt ervaren wist ik niet.’

Bij Avans, zoals in een eerder artikel op de website stond, is zo’n hoog aantal gevallen van intimidatie en agressie ook niet bekend. Bij de vertrouwenspersonen kwamen vorig jaar maar enkele meldingen binnen. Wel is het aantal arbeidsconflicten ten opzichte van het jaar daarvoor flink gestegen, van 4 naar 21. [HC/HOP, PM]

Punt. Of had jij nog wat?

Meer lezen?