Prostituee, zielvreter, luchtfietser, deuropener… Wat voor soort leider je ook bent, tijdens een veranderproces binnen een bedrijf is het soms effectiever je authenticiteit op te geven. Even niet jezelf zijn: ‘Als je heel aardig bent, mag je ook best eens kwaad worden.’
Hoogleraar verandermanagement van de Vrije Universiteit (Amsterdam) Anton Cozijnsen gaf 16 mei een college ‘Authentiek leiderschap, veranderen als toneelstuk?’ Honden- en mensentrainer Martin Gaus zorgde als motivator voor het sluitstuk van het college voor studenten Master of strategic management van de Academie voor Deeltijd.
Hoe lager in de rangen van een bedrijf, hoe minder de noodzaak om te veranderen doorgaans gevoeld wordt. ‘Drie procent van alle mensen zijn innovators, die per definitie open staan voor verandering. De rest moet je overtuigen’, aldus Cozijnsen. ‘Zeker als tot reorganisatie besloten wordt als een bedrijf er goed lijkt voor te staan.’
Personeel dat mag meedenken over vernieuwing of verandering, ziet eerder de noodzaak tot verandering, is Cozijnsens overtuiging. Dat komt te weinig voor. ‘Vaak komt een groep managers na een half jaar op de hei terug met een plan vol onbegrijpelijke termen. Dat is vragen om problemen, die peperdure motivators en psychologen later weer moeten oplossen. Laat medewerkers kennismaken en experimenteren met de toekomstige situatie. In een auto maak je eerst een proefrit, maar een veranderingsproces zou je meteen moeten accepteren?’
Niet elk type leider kan het voortouw nemen in elk stadium van verandering. Zo kan een denker, die achter zijn bureau modellen bedenkt, de kick-off van een veranderproces misschien beter aan een teamgenoot overlaten. Maar al is dat moeilijk, je moet tegen je natuur in kunnen gaan. Cozijnsen: ‘Soms is boos worden beter dan aardig blijven, al zou je dat willen. Dan moet je even toneelspelen. Maar wanneer je moet toneelspelen, daar worstel ik zelf ook nog mee.’
Martin Gaus gaat volledig voor authenticiteit. Dat is ‘als je geen ego hebt, coacht voor de lol en geen applaus nodig hebt omdat je weet dat mensen blij zijn met wat je doet.’ Om dat te bereiken moet je jezelf blijven. ‘Woeker met je talenten, dan komt het altijd goed met je. Voor wat je niet kunt, huur je iemand in. Anders gaat het geheid mis!’
Wat je ook doet, leef naar je eigen keuzes en overtuiging. Als je het ergens niet mee eens bent, accepteer het dan of doe er iets aan, vindt Gaus. ‘Komt de visie van een bedrijf niet overeen met die van jou, ga er dan weg!’ Maar pas wel op, we houden van onze gewoonten en verandering is eng: ‘We missen zelfs onze bochel als ‘ie weg is!’ [RS]
Hoogleraar Anton Cozijnsen en mensen- en hondentrainer Martin Gaus gaven een gastcollege aan studenten Master of Strategic Management van de Academie voor Deeltijd.
Hoogleraar Anton Cozijnsen: ‘In een auto maak je eerst een proefrit, maar een veranderingsproces zou je meteen moeten accepteren?’
Punt. Of had jij nog wat?