Meer dan 40 procent van de opleidingen in het hbo verzorgen gemiddeld tien tot vijftien uur college per week. Ruim een derde van de opleidingen verzorgt wekelijks minder dan tien contacturen gemiddeld. Uitval van colleges is vrij algemeen.
Dat blijkt uit een inventarisatie van de onderwijsinspectie, die minister Plasterk vandaag naar de Tweede Kamer stuurt.
Bijna 16 procent van de opleidingen geeft vijftien tot twintig uur college per week, 5 procent verzorgt gemiddeld twintig tot vijfentwintig contacturen, en een kleine 4 procent heeft vijfentwintig tot vijfendertig contacturen ingeroosterd. Meer dan vijfhonderd hbo-opleidingen werkten mee aan het onderzoek.
Het aantal ingeroosterde contacturen wordt echter lang niet altijd waargemaakt, blijkt uit de respons van 1108 hbo-studenten die ook aan het onderzoek meededen. 25 tot 30 procent van hen gaf aan dat het percentage uitgevallen colleges boven de 10 procent lag. Aan de universiteiten is de uitval veel beperkter: slechts 5 procent van de 1600 ondervraagde wo-studenten meldt dat meer dan 10 procent van de colleges uitvalt.
De inspectie benadrukt in het onderzoek dat een hbo-opleiding meer is dan contacturen alleen, en dat de manier waarop een opleiding wordt ingericht in hoge mate een zaak van de instellingen zelf is: er is geen minimumaantal contacturen vastgelegd. Bovendien wijst de inspectie op de overgang naar competentieonderwijs in het hbo. ‘Daarbij ligt de nadruk meer op zelfstandig leren. De contacttijd moet in samenhang met die ontwikkeling worden gezien’, staat te lezen in het rapport. De gemiddelde studielast van een opleiding is volgens hogescholen goed voor 36 uur per week. De tijd die studenten gemiddeld zeggen te besteden aan hun opleiding ligt volgens grootschalig landelijk onderzoek rond de dertig uur.
Het inspectierapport zou aanvankelijk pas in juni worden gepresenteerd. Na uitspraken van Plasterk over het beperkte aantal contacturen bij sommige opleidingen is echter besloten het document sneller openbaar te maken. De PVV heeft kamervragen gesteld over het beperkte aantal contacturen in het hoger onderwijs.
De Raad van Bestuur van Avans gaat een eigen onderzoek uitvoeren naar contacturen. ‘Het Leer- en Innovatiecentrum gaat een indicatief onderzoek doen’, zegt Frans van Kalmthout van de Raad van Bestuur. Het onderzoek is in oktober 2006 aangevraagd door de Avans Hogeschool Medezeggenschapsraad.
‘Het is een interessante casus denk ik. Studenten redeneren vanuit het korte termijn belang dat ze een bepaalde les wel kunnen missen en het is te begrijpen dat de docent geen les geeft als er niemand op af komt. Maar op de lange termijn moeten studenten de lesstof echter wel kennen.’
Van Kalmthout vindt dat contacturen niet alleen gezien moeten worden als lesuren. ‘Zeker nu Xplora fulltime functioneert en door studenten steeds meer bezocht wordt, kun je het werken daar ook als contacturen zien. De docent is daar ook toegankelijk en van het werken met andere studenten in groepen leer je ook.’ [TdO/HOP, AR]
Punt. Of had jij nog wat?