Minister Plasterk maakt een goede beurt bij de hogescholen: hij steekt meer geld in de uitbreiding van het aantal hbo-masters dan hij aanvankelijk van plan was en zet stevig in op lectoren en praktijkgericht onderzoek. ‘Plasterk geeft aan dat het woord “hogeschool” met hoofdletters moet worden geschreven. Prachtig dat we juist hem hebben kunnen overtuigen van het belang van ons onderzoek.’
De vijf miljoen extra bijdrage voor nieuwe hbo-masters is bescheiden. ‘Maar praten over geld komt wat mij betreft na de visie. Als we het bachelor-masterstelsel in de volle breedte van het binaire stelsel kunnen benutten, dan horen professionele masteropleidingen daarbij. De minister geeft aan dat hij daar in mee wil. En dat is winst.’
Maar Plasterk krijgt niet louter lof van Terpstra. Diens voornemen om de uitval onder bachelorstudenten in zeven jaar te halveren, noemt Terpstra een slag in de lucht. ‘We delen de ambitie om de uitval aan te pakken. Maar het hbo moet ook het niveau verhogen en de instroom vergroten. Er is een spanningsveld tussen die opdrachten. Plasterk kan beter doelstellingen noemen die wij ook haalbaar vinden.’
Storend vindt hij het dat Plasterk zich de rol toedicht van regisseur van het hoger onderwijs. ‘Als hij zegt dat OCW in het verleden ten onrechte “geld over de schutting gooide en wel zag waar het terechtkwam”, dan is dat onzin. Hogescholen zijn betrouwbare maatschappelijke ondernemingen. Die moet je op gepaste afstand controleren, op basis van verdiend vertrouwen. Een minister die instellingen steeds op de vingers kijkt, loopt het risico dat hij de creativiteit van het hbo beknot.’
De hogescholen en de minister zijn het op veel punten roerend eens. Terpstra is er trots op dat hogescholen, universiteiten en studenten zelf met een verdeelsleutel voor een nieuw bekostigingsstelsel kwamen en dat Plasterk in grote lijnen deze overnam. ‘Het debat hierover zat jarenlang muurvast. Toch valt er op zijn plan nog wel wat af te dingen.’
Terpstra refereert aan het voornemen van Plasterk om bij de verdeling van de vaste voet – twintig procent van het macrobudget – een prestatie-element toe te voegen: instellingen worden extra beloond als de eindopdrachten van hun studenten van hoog niveau, of een docentenbestand hebben dat stijf staat van de academici en promovendi. ‘Moet je niet willen’, zegt Terpstra beslist. ‘De basisbekostiging moet zo transparant mogelijk blijven. Maak de vaste voet afhankelijk van prestaties en er ontstaan grijze gebieden in het systeem. Bovendien betekent het dat opleidingen die wel voldoende zijn maar niet top minder geld krijgen en dat is geen goede zaak. Willen we instellingen belonen voor hun prestaties, dan moet dat gebeuren met extra middelen, en niet met de basis.’ [TdO/HOP]
Plasterks plannen op een rijtje
Minder uitvallers onder bachelorstudenten
– 1 op 3 haakt nu af
– Dat moet 1 op 6 worden in 2014
– Extra investering: 11 miljoen euro volgend jaar tot 75 miljoen in 2011
– Maatwerk voor allochtonen: 4 miljoen euro in 2008 tot 20 miljoen in 2011
Nieuw bekostigingssysteem in 2010
– Voor hogescholen en universiteiten
– 60% voor ingeschreven studenten
– 20% voor uitgereikte diploma’s
– 20% als basisfinanciering
– Basisfinanciering wordt afhankelijk van kwaliteit
Eén studie per persoon
– Rijk financiert 1 bachelor en 1 master per student
– Daarna betaalt student meer collegegeld
– Behalve als hij voor zorg of onderwijs kiest
– Misschien betaalt topstudent minder
Onderzoek
– Paar landelijke speerpunten: DNA, ICT, nano
– Meer geld voor de beste onderzoekers
– Meer vrijheid voor promovendi
– Beloning voor beste American style onderzoeksscholen
Arme alfa’s en gamma’s
– Bescherming voor bedreigde opleidingen in geesteswetenschappen
– Een commissie zoekt uit welke opleidingen
Hbo-onderzoek
– Hoera voor hbo-onderzoek vanwege kennisuitwisseling met mkb
– Vanaf 2010 komt er 12,5 miljoen euro per jaar bij
– Vanaf 2012 wordt dat zelfs 20 miljoen euro per jaar
Punt. Of had jij nog wat?