Om het lerarentekort te bestrijden adviseerde de commissie-Rinnooy Kan vorig jaar onder meer om vutters en gepensioneerden aan te moedigen weer les te gaan geven. Onder het motto ‘Wijs grijs in het onderwijs’ gaan de ministeries van OCW en Sociale Zaken daarmee experimenteren op middelbare scholen in de regio’s Den Haag en Rotterdam.
Gepensioneerde hbo-docenten hoeven voorlopig geen telefoontje te verwachten. In het hbo is de vervangingsproblematiek minder acuut. Wel voeren de hogescholen inmiddels een ‘levensfasebewust’ personeelsbeleid en willen ze jaarlijks 115 miljoen investeren in betere arbeidsvoorwaarden en scholing. De hoop is dat oudere docenten dan minder snel afhaken. Bovendien onderzoeken werkgevers en vakbonden de mogelijkheden van doorwerken na het pensioen.
Mede onder invloed van de verslechterde VUT-regeling is de gemiddelde leeftijd waarop hbo-personeel uittreedt de afgelopen jaren gestegen van 60,5 naar 62 jaar. Opvallend is het verdubbelde aantal 65-plussers in hbo-dienst: van 44 in 2002 naar 91 in 2007. Uit cijfers van de HBO-raad blijkt bovendien dat de drie oudste hbo-werknemers 77 jaar zijn. Het is niet bekend waar ze werken en of ze voor de klas staan.
De arbeidsovereenkomst van iedere hbo-werknemer loopt af op het moment dat hij 65 wordt. Wie langer doorwerkt krijgt gewoonlijk een jaarcontract, zegt René Haasnoot van Zestor, voorheen het Mobiliteitsfonds hbo. ‘Daarmee voorkom je als hogeschool bijvoorbeeld dat je een zieke werknemer twee jaar salaris moet doorbetalen.’ Daar tegenover staat volgens hem dat gepensioneerden in principe hetzelfde blijven verdienen, AOW krijgen, geen of minder aanspraak hoeven te maken op hun pensioenuitkering en verder kunnen werken aan de opbouw daarvan. ‘Zeker voor mensen met een laag pensioen kan dat interessant zijn.’ Hij benadrukt dat langer doorwerken niet voor iedereen is weggelegd. “Het is geen recht. Ook de direct leidinggevende moet het willen.”
De Christelijke Hogeschool Windesheim heeft momenteel vijf 65-plussers in dienst, waarvan drie docenten. Samen hebben ze een aanstellingsomvang van 1,5. Juridisch adviseur Mark Stadhouders van de dienst personeel en organisatie laat weten dat zijn hogeschool binnenkort nieuwe richtlijnen voor contracten met 65-plussers presenteert. ‘Maatwerk blijft belangrijk. De een heeft een pensioentekort en wil twee jaar fulltime blijven doorwerken. De ander is bang voor een zwart gat na het pensioen en kiest voor een afbouwcontract waarin hij steeds minder gaat werken. Gelet op de toenemende vergrijzing vinden wij het belangrijk om aan zulke wensen tegemoet te komen.’ [HC,/HOP, AR]
Punt. Of had jij nog wat?