Zeven-komma-drietjescultuur?

‘De klaagzang van oudere heren die jammeren dat vroeger alles beter was.’ Wetenschapsjournalist en Volkskrant-columnist Maarten Keulemans gelooft niet dat Nederlandse studenten zulke luie donders zijn als onder andere premier Balkenende beweert.

Uit een rapport in de wo-monitor 2005-2006 blijkt weliswaar dat slechts 34 procent van hen naar ‘het hoogste cijfer’ streeft, een veel lager aandeel dan in negen andere Europese landen. Maar de afstudeercijfers die Keulemans bij de onderzoekers opvroeg, leveren een ander beeld op. Nederlandse universitaire afgestudeerden haalden gemiddeld een 7,3. Slechts één procent studeerde af met een zes en 16,4 procent scoorde een acht of hoger. Bovendien werden er meer negens en hoger gehaald dan zessen. Op de waarde van deze cijfers valt volgens Keulemans het nodige af te dingen – immers hoe hoog ligt de lat bij een opleiding – ‘maar een ‘zesjescultuur’ is het in elk geval niet’.

Jim Allen van het Researchcentrum voor onderwijs en arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht is een van de samenstellers van de wo-monitor. De afstudeercijfers die Keulemans noemt zijn bewust niet opgenomen. ‘Je kunt er namelijk heel weinig mee. Bij de ene opleiding haal je een acht op je sloffen en bij de andere is dat een knappe prestatie. Wil je te weten komen hoe ambitieus studenten zijn en hoe uitdagend ze het onderwijs vinden, dan heb je andere gegevens nodig.’

Nederlandse afgestudeerden lijken volgens Allen minder ijverig dan hun Europese collega’s. Ze steken weinig tijd in hun studie, werken meestal niet harder aan een tentamen dan strikt noodzakelijk en gaan, zoals gezegd, in twee van de drie gevallen niet voor het hoogst mogelijk cijfer. Bovendien vinden ze het Nederlandse onderwijs niet bijster uitdagend.

Het maakt Allen weinig uit of je het – zoals Keulemans – een zeven-komma-drietjescultuur noemt of een zesjescultuur. ‘Maar alle onderzoeksindicatoren wijzen er op dat Nederlandse studenten niet het onderste uit de kan halen. Waarom dat zo is – met name wat de relatie is tussen studiegedrag en het gepercipieerde gebrek aan uitdaging – zal nader onderzoek moeten uitwijzen. Maar om nu al te roepen dat er geen probleem is omdat het gemiddelde cijfer boven de zeven ligt, lijkt me voorbarig.’ [HC/HOP]