Opnieuw meer ruimte voor onderzoeker

De opvallendste post op de nieuwe onderzoeksbegroting is het geld voor de graduate schools, dat oploopt van drie miljoen euro in 2009 naar vijftien miljoen euro vanaf het jaar 2011. Minister Plasterk is een vurig pleitbezorger van deze Angelsaksische versie van de onderzoeksschool en wil universiteiten graag helpen om die in te voeren. Het belangrijkste voordeel: grotere vrijheid voor jonge onderzoekers, die hun eigen ideeën uitwerken en zelf hun begeleider mogen kiezen.

Daarmee berijdt Plasterk zijn stokpaardje: talent moet de ruimte krijgen. Hij ziet daarom ook graag dat goede wetenschappers een gooi doen naar beurzen uit de NWO-Vernieuwingsimpuls (veni-, vidi- en vici-subsidies voor beginnende, gearriveerde en uitzonderlijk goede wetenschappers). Hij laat het budget oplopen tot 150 miljoen euro per jaar. De komende twee jaar staat er zelfs 164 miljoen euro op de begroting, maar dat is tijdelijk.

Ook het onderzoekstalent van vrouwen mag niet over het hoofd gezien worden. Daarvoor bestaan al middelen, maar OCW trekt nu nog eens twee miljoen euro extra uit om vrouwelijke hoogleraren te steunen. Slechts elf procent van alle Nederlandse hoogleraren is vrouw. In 2010 zou dat vijftien procent moeten zijn, maar dat is een erg ambitieuze doelstelling.

Andere posten blijven ongewijzigd, zoals de twee miljoen euro van de Mozaïeksubsidie, bedoeld om meer allochtonen in de wetenschap te krijgen. Ook de Rubiconbeurzen voor pas afgestudeerde, talentvolle academici blijven voorlopig op de begroting: tot 2011 is er vier miljoen euro voor uitgetrokken.

Uit de aardgasbaten reserveert het kabinet ‘maximaal 500 miljoen’ voor onderzoek, onderwijs en innovatie. Het gaat daarbij om een ‘selectieve voortzetting’ van eerder gestarte projecten. De precieze invulling ervan wordt bekendgemaakt in de voorjaarsnota.

Op enkele grote posten beknibbelt het ministerie een beetje, zoals de bekostiging van NWO: tweeënhalf miljoen euro lager tot een totaal van 313 miljoen euro. Ook TNO krijgt net iets minder en zakt van 196 miljoen naar 192 miljoen euro. De KNAW ontvangt op termijn 304 miljoen euro, in plaats van de 315 miljoen euro in jubileumjaar 2008. [BB/HOP]