Deze twee voorstellen vormen de hoofdpunten uit een moderniseringsplan voor het bachelor-masterstelsel dat vandaag door minister Plasterk is besproken in de Ministerraad. Plasterk is altijd een uitgesproken voorstander geweest van de zogenoemde ‘harde knip’ tussen de bachelor- en de masterfase van een academische opleiding.
Tachtig procent van de studenten kiest nu nog voor een doorstroommaster. Voor dat type opleiding geldt nu nog de ‘zachte knip’, wat wil zeggen dat een bachelordiploma niet vereist is om te beginnen. Die regeling is de minister een doorn in het oog, omdat hij vindt dat studenten daardoor geen bewuste masterkeuze maken. Plasterk denkt zelfs dat de regeling verdere differentiatie van de masters tegenhoudt. Om te voorkomen dat studenten onnodige studievertraging oplopen, wil Plasterk universiteiten aanmoedigen om met meerdere instroommomenten te gaan werken. Hij is echter niet van plan een minimumaantal te verplichten.
Verder wijst hij er op dat de internationale mobiliteit van studenten nauwelijks is toegenomen sinds de invoering van het stelsel: slechts vijf procent van alle studenten kiest voor een masteropleiding in het buitenland. Internationalisering was in 2002 een belangrijk argument om het bamastelsel in te voeren.
De internationale vergelijkbaarheid kan in meer opzichten beter. Zo kennen de meeste masters in Nederland in de alfa- en gammahoek een studieduur van een jaar, en dat is in andere Europese landen aan de korte kant. Vandaar dat Plasterk voorstelt het opleidingsarsenaal uit te breiden met internationale masterprogramma’s van negentig studiepunten ofwel een duur anderhalf jaar. Daarmee wordt het vaker mogelijk om samen met buitenlandse universiteiten programma’s te ontwikkelen die na afloop leiden tot een ‘joint degree’: één diploma dat door meerdere instellingen wordt afgegeven. Overigens moeten zulke programma’s formeel nog in de wet worden opgenomen. Dat gebeurt binnenkort.
Universiteitenvereniging VSNU noemt de plannen een stap in de goede richting, al vindt voorzitter Sijbolt Noorda dat Plasterk alle alfa- en gammamasters de mogelijkheid moet gunnen door te groeien naar programma’s van negentig studiepunten, en niet alleen de internationale. Verder heeft men bij de koepelorganisatie begrip voor de geplande invoering van de harde knip, maar vraagt Noorda het kabinet om de geleidelijke afschaffing van de zachte knip aan de instellingen zelf over te laten. [TdO/HOP]
Punt. Of had jij nog wat?