Sinds het schooljaar 2007/2008 is de ruimte voor keuzevakken in het voortgezet onderwijs vergroot. Dat heeft een interessant gevolg: uit een steekproef onder achtduizend leerlingen blijkt dat een deel van hen via een omweg een natuur & techniekprofiel heeft gekozen.
De kneep zit hem in de keuzevakken naast het ‘zachtere’ profiel natuur & gezondheid. Wie geneeskunde wil studeren, moet daar het keuzevak natuurkunde bijnemen. Maar wie natuurkunde kiest, moet op menige middelbare school ook de zwaardere versie van wiskunde volgen. Bij elkaar levert dat hetzelfde basispakket op als natuur & techniek.
Spectaculaire toename
De toename is spectaculair, met name onder de meisjes. Het aandeel havo-meisjes met een N&T-profiel is verviervoudigd van drie naar twaalf procent. Vwo-meisjes komen zelfs op het vijfvoudige uit: zijn stijgen van 7 naar 35 procent. Onder havo-jongens gaat het aandeel omhoog van één op vijf naar één op drie. De vwo-jongens stijgen van eenderde naar de helft.
Onderzoeker Annemarie van Langen presenteerde haar gegevens tijdens de ‘Vliegende Hollander 2008’, een feestelijke bijeenkomst van het Platform Bèta Techniek. Ze waarschuwt dat de zeggingskracht van de cijfers nog beperkt is. Leerlingen kunnen keuzevakken laten vallen of van profiel wisselen. Bovendien hoeft hun interesse in exacte vervolgopleidingen helemaal niet te zijn toegenomen; een flink deel van hen wist immers niet eens dat ze een N&T-profiel hadden.
Zelfvertrouwen
‘Het is wrang’, zegt Van Langen, ‘omdat dit vooral bij meisjes speelt. Het heeft te maken met zelfvertrouwen. Jammer dat ze pas een exact pakket kiezen als ze het niet doorhebben. Er zijn scholen die het hun leerlingen maar niet vertellen, hoorde ik gisteren.’
Van Langen heeft ook onderzocht welke factoren invloed hebben op de keuze van leerlingen voor een bètaprofiel. De waardering voor de leraar wiskunde heeft er niets mee te maken. Het oordeel over de leraren natuur- en scheikunde heeft daarentegen wel effect. Dit naast andere relevante variabelen als sekse, rapportcijfers, de overtuigingskracht van de mentor enzovoorts. Eind december publiceert Van Langen een uitgebreide analyse. [BB/HOP]
Punt. Of had jij nog wat?