Terug naar overzicht

Hoge druk

Tentamens maken, afnemen, beoordelen en er voor zorgen dat de resultaten goed worden ingevoerd in Osiris. We hebben de aloude tentamenvormen als het mondeling, open vragen, multiple choice, open boek en take home tentamen. Tegenwoordig hebben we ook de proeve van bekwaamheid of het performance assessement in allerlei variaties. De student leert via het onderwijsprogramma de competenties van het vak en vervolgens leert hij via de docent te bewijzen dat hij de competenties ook kan tonen. Hij leert dus assessments goed te volbrengen. Student en docent houden elkaar aardig bezig.

Assessments hebben niets met een vak leren te maken maar met aantonen een tentamen te kunnen doen. Onderwijs afgesloten, tentamen gedaan, klaar! Tentamens zijn zinloos als er in het volgende blok niet op de verworven competenties wordt voortgebouwd.

Competenties hebben de neiging te verdwijnen wanneer ze niet worden onderhouden.
Ik zou het traditionele tentamen af willen schaffen. Het van een onderwijsprogramma geïsoleerd tentamen is een momentopname zonder bewezen rendement in de toekomst. Ik kom op deze gedachte door het eindrapport van het bureau Research voor Beleid ‘Hoge druk op de ketel, Oorzaken en oplossingen voor hoge werkdruk bij Avans Hogeschool’. In het rapport wordt de werkdruk van de medewerkers hoog genoemd en hoger dan bij andere hogescholen. Een citaat: ‘De concentratie van het werk in een beperkte periode kan een zware tol van de medewerkers vragen indien er tevens veel piekperiodes zijn waarin tentamens, afstuderen etc plaatsvinden.’

Natuurlijk de oorzaak van te hoge werkdruk ligt aan de organisatie van het werk en het niet functionerend taakbelastingmodel, ik kan het niet ontkennen; tentamens zorgen voor piekbelasting. Het rapport concludeert dat ook: ‘De onderwijstaken worden bij Avans (…) centraal berekend met behulp van een te eenvoudig taakbelastingmodel. Men verdeelt de lessen en voegt daar iets extra’s bij voor voorbereiding en tentamens.’

De organisatie gaat met de aanbevelingen van het rapport aan de slag. Ik ben overtuigd van de goede bedoelingen; Avans Hogeschool wil een goede werkgever zijn. De experimenten moeten leiden tot een beter taakbelastingmodel, beter elan onder jonge werknemers, beter ingerichte werkprocessen.

Ondertussen vind ik dat onderwijsontwikkelaars en -uitvoerenden de efficiëntie en het rendement van de huidige tentamens onder de loep moeten nemen. Misschien zijn zes deeltentamens voor dertig ECTS wat veel. Voor die reflectie heb ik natuurlijk geen tijd, want ik moet werkstukken beoordelen en portfolio’s lezen. En na het volgende onderwijsblok ga ik ook nog vijftienhonderd pagina’s stageverslagen lezen en zeventien tripjes afleggen van Terneuzen tot Helmond.

Misschien heb ik in de auto wel een moment om even na te denken over een conclusie uit het rapport: ‘Door gebrek aan tijd is er geen reflectie op het vak, geen ruimte voor bijscholing en voor actualisering van de lesstof wat op den duur zeker zijn effect op de kwaliteit van het onderwijs zal hebben.’

Ab Bobbink, docent bij de Academie voor Gezondheidszorg in Breda.

Punt. Of had jij nog wat?

Meer lezen?