Een student kan onzeker zijn door een gebrek aan kennis. We richten ons onderwijs zo in dat docent en student samenwerken aan kennisvermeerdering en het verkrijgen van competenties. De leerling en de meester werken samen in groepen aan projecten en opdrachten. Dat samenwerken lijkt op te houden op het moment van het tentamen of de toets. Waarschijnlijk wordt nog steeds zo’n 85% van alle onderwijsprogramma’s afgesloten met een klassiek tentamen. Lokalen worden herschikt, tafels en stoelen worden in rijen gerangschikt, zodat afkijken onmogelijk wordt. We huren surveillanten in om te controleren zodat studenten niet van elkaars werk gebruik kunnen maken, dit in tegenstelling tot wat we vragen in de lesweken. Als de student toch samen werkt met andere studenten vallen er woorden als fraude, plagiaat en spieken.
Er lijkt een strijd te ontbranden tijdens tentamenweken met de bijbehorende ‘wapenwedloop’. Punt publiceerde op 1 maart op de website een artikel met de titel ‘Spieken doe je zo’ en de Volkskrant op 12 augustus 2009 'Spieken is simpel te voorkomen'. Er zijn veel sites die tips geven voor spieken en er zijn er ook om spieken te voorkomen. Aansprekende voorstellen om spieken te voorkomen zijn schotten tussen tafels plaatsen, surveillanten trainen, sofware programma’s en websites blokkeren. Want spieken is fraude; wat in het dagelijks leven wordt gezien als elkaar helpen, in het onderwijs als samen leren is bij een tentamen plotseling fraude.
Spieken is een teken van onzekerheid, waarschijnlijk beseft de student niet dat wat hij op het spiekbriefje schrijft waarschijnlijk ook in zijn hoofd zit. Spieken valt niet te voorkomen. Ik snap niet waarom wij iets willen controleren en beheersen wat eeuwenlang niet gelukt is. Als controle en repressie niet werken moet je reguleren. Dat geldt voor softdrugsbeleid en dat geldt voor spieken. Ik zou spieken in het hbo willen stimuleren. Smartphones verplicht aan en overleggen maar, samen weet je meer en kun je meer.
Het bezit van competenties en dus kennis bewijst zich vanzelf. Werken in teams is een vereiste, ik leer dagelijks door te overleggen en na te doen, te imiteren. Ik ‘spiek’ en maak eigen. Een werkgever eist overleg en samenwerken voordat er tot actie overgegaan wordt.
De student met de vraag krijgt van mij een mailtje dat ik niet weet of er een fiets klaar staat, ik geef haar tips die met name gericht zijn op haar onzekerheid, dat niet alles geregeld en gecontroleerd kan zijn. Ik vraag haar ‘samen te werken’ met haar gastheren. Ik hoor wel of ze over een paar dagen fietst in Surabaya.
Ab Bobbink
Punt. Of had jij nog wat?