Veiligheid, integriteit en mensenrechten kunnen niet zonder elkaar, betoogde Kolthoff. Volgens de lector Veiligheid, Openbare Orde en Recht is veiligheid niet weg te denken uit de actualiteit. Maar de onderwerpen mensenrechten en integriteit blijven volgens hem onderbelicht. Want als de overheid al mensen martelt, dan is een veilige samenleving niet mogelijk.
Uithaal naar PVV
Kolthoff haalde ook hard uit naar de PVV van Geert Wilders. ‘De partij heeft voorstellen die het Nederlandse strafrechtelijk systeem aantasten’, benoemde hij. ‘Ze wil de invloed van rechters aan banden leggen door minimum straffen in te voeren.’ Ook noemde Kolthoff het Koran-verbod, burkaverbod en de ‘kopvoddentax’ als ondermijning van de rechtstaat.
War on terror
Sinds de aanslagen op de Twin Towers constateert hij een toename van gedoogde schendingen van mensenrechten, onder de naam ‘war on terror’. ‘Dan kun je je afvragen hoe het recht kan zegevieren’, stelt hij. ‘Het zijn trekjes van de Jack Bauer-cultuur. De opsporingsmethoden zijn agressiever met meer inbreuk op de privésfeer. Van wat de inlichtingendiensten doen, weten we bitter weinig. Het is moeilijk te monitoren.’
Kolthoff pleit voor het gesprek hierover. Dit om ‘verharde opsporingsmethoden en ongehoorde scoringsdrift’ te voorkomen. De inlichtingendiensten moeten juist integriteit ademen, vindt hij. ‘De motivatie om te doen wat juist is, moet versterkt worden. Het algemeen belang moet voorop staan en mensen moeten trots zijn op hun werk. Bovendien moet er hard opgetreden worden tegen niet-integer gedrag.’ Na uitspraak werd Kolthoff benoemd tot bijzonder hoogleraar aan de juridische faculteit van de Open Universiteit Nederland.
Noodzakelijke taak
Er spraken meer hoogleraren gistermiddag, want bij de lectorale rede had het Expertisecentrum Veiligheid een symposium georganiseerd. Bob Hoogenboom van de VU haalde Jack Bauer, die al waterboardend bekentenissen aan terroristen ontfutselt in de tv-serie 24, ook al aan. ‘Het is noodzakelijk deze taak te hebben, maar het werk bevindt zich op een glibberig pad.’ De verleiding om verder te gaan dan wenselijk is, is groot in de strijd om aanslagen te voorkomen. ‘Moraliteit moet worden aangemoedigd’, stelde hij.
Avansdocent Ron Ritzen ging in op de ethiek tijdens oorlogen. Wat moet je doen als het munitiedepot onder een school ligt? Of als de vijand menselijke schilden gebruikt? ‘We moeten mensenrechten in acht nemen. Schendingen worden vaak gebagatelliseerd.’ Ritzen legde de nadruk op het communicatieve karakter dat het recht heeft. ‘Je moet niet de hele wereld overtuigen van jouw standpunt, maar met elkaar tot een visie komen.’ [EvG]
Punt. Of had jij nog wat?