In 1994 begonnen Avansmedewerkers Jan Kuijten, Hans Maier en Gert de Heer al met het bouwen van een opstelling, waarbij een camera op een microscoop aangesloten wordt. Dat deden ze bij de voorloper van de Bredase Academie voor de Technologie van Gezondheid en Milieu.
De drie ontdekten dat je de beelden die je door een microscoop zag, kan opnemen en afspelen op de tv. Vanaf dat moment konden videobeelden van bijvoorbeeld bacteriën en celuitstrijkjes aan studenten vertoond worden en klassikaal besproken worden.
4K-video
Sindsdien is er veel veranderd. De technieken verbeterden en inmiddels bestaat er na HD-video en Blu-ray een nieuwe variant: 4K-video, waarbij de K staat voor duizend pixels. 4K-video staat dus voor vierduizend megapixels.
Het formaat 4K is vier keer scherper dan bij High Definition, wat in feite 1K is. LIC-medewerker Maier: ‘4K-video zorgt voor een superscherpe weergave van het beeld.’ En dat is handig als je een preparaat onder de microscoop legt en moet beoordelen, want je ziet alles veel scherper en duidelijker.
Dat is ook het idee waarmee Avans Hogeschool de wedstrijd van SURFnet won, naast vier andere projecten van universiteiten. Bij die wedstrijd moesten hogescholen en universiteiten een toepassing voor 4K-video in het onderwijs bedenken.
Extra scherp
In november wordt het idee getest. Dan krijgt Avans de benodigde 4K-spullen in bruikleen en kunnen de drie hun experiment uitvoeren. De verwachting is dat door het grote opnameformaat de preparaten extra scherp in beeld kunnen worden gebracht en dat er dingen te zien zijn die je op normale microscoopopnames niet ziet.
‘We weten door het gebruik van grote elektronenmicroscopen dat er nog zoveel meer informatie in preparaten zit’, vertelt LIC-medewerker De Heer. ‘Dat is informatie die je er normaal gesproken niet uithaalt, omdat het beeld niet scherp blijft als je zo ver inzoomt.’
Kostbaar
Dat is waar op gehoopt wordt: scherper beeld, maar vooral meer detail. In dat geval zou het laboratoriumonderwijs en -onderzoek er veel profijt van kunnen hebben. Daarom worden ook de studenten bij het experiment betrokken. Maier: ‘We gaan de studenten op verschillende manieren naar de preparaten laten kijken; via een normale monitor, via een HD-scherm en via een 4K-videoscherm. Als het goed is, zie je de preparaten het beste op het laatste scherm.’
Toch duurt het dan nog wel een tijdje voordat Avans van dit soort apparatuur gebruik gaat maken. 4K-video is namelijk zeer kostbaar. De Heer: ‘Je hebt een beeldscherm nodig met een oplossend vermogen en dat is voorlopig nog geen gemeengoed. De datastromen die bij 4K verwerkt moeten worden zijn gigantisch van omvang.’
Verwachtingen
De Heer en Maier verwachten wel dat 4K-video uiteindelijk helemaal ingeburgerd gaat raken. ‘Veel mensen lopen al rond met spullen die in 4K-resolutie kunnen opnemen, bijvoorbeeld een fotocameraatje met tien megapixels’, vertelt De Heer. ‘Dat weten ze zelf echter niet, omdat ze het niet in dat formaat hebben kunnen beklijken op een 4K-scherm. Voor gewone consumenten is HD nu nog het hoogst haalbare.’
In het slechtste geval komen de verwachtingen niet uit en biedt 4K-video niet wat het belooft. De Heer: ‘Het is spannend wat er gaat gebeuren. Preparaten laten maar een bepaalde hoeveelheid licht door, in verschillende sterktes. Met die belichting moeten we gaan spelen om het beeld niet alleen scherp, maar vooral ook in het geheel gedetailleerd te krijgen. Misschien werkt het wel helemaal niet.’ [ID]
Punt. Of had jij nog wat?