Wat ik wil beweren is dat wij onze eigen vluchtelingenstroom creëren, onze economische gelukszoekers: de studenten. In ons land wordt het te duur om lang te studeren en het wordt te duur om twee studies te doen. Het lijkt me dus logisch om als student te ‘vluchten’ naar landen waar dat economisch aantrekkelijker is.
In ons land waar alleen snel succes en erkenning telt – hoeveel vrienden heb jij op Facebook?- en je ambitieus en eerzuchtig moet zijn om erbij te horen, is geen plaats voor studenten die langer over een studie doen dan vier jaar. Ben je arm, ziek, niet succesvol, ondergewaardeerd, traag? Eigen schuld. Studeren mag, maar dan wel direct als je achttien bent, wel onmiddellijk de goeie keuze maken en niet kiezen voor wat pech in je leven. Succes is een keuze. Al te ambitieus zijn mag ook weer niet, een tweede studie moet je duur betalen. Je hebt Bedrijfseconomie gedaan, maar je besluit dat Personeel en Arbeid toch beter bij je ambitie past. Het kan, maar dan betaal je er flink voor. Succes is een dure keuze.
In onze kenniseconomie sturen we onze economische gelukszoekers naar het buitenland. België is populair, het collegegeld is aanmerkelijk lager dan in Nederland, maar ook Schotland is aantrekkelijk. België ziet ook de kennisvluchtelingen uit Engeland komen. Daar slaan bezuinigingen een diepe bres in de kenniseconomie, de Engelse student vlucht naar het buitenland of de privéschool. België ziet met angst en beven al die kennisvluchtelingen tegemoet, met name de Nederlandse student met zijn wat lossere zeden en vermeende kennisachterstand. Analoog aan de volksverhuizing die de laatste tien jaar binnen Europa heeft plaatsgevonden, voorspel ik de komende tien jaar ook een volksverhuizing van studenten die op zoek zijn naar het geluk in de vorm van kennis. Ik ben benieuwd hoe de politiek daar op gaat reageren. Twaalf jaar gelden besloot Europa tot het invoeren van een gelijkvormige bachelor-masterstructuur in de Bolognaverklaring voor alle aangesloten landen, misschien wordt het tijd voor ook een uniform bekostigingssysteem voor het hoger onderwijs.
Het zal er wel niet van komen, dus overweeg ik, in het kader van ons Nederlands op snel succes gericht pragmatisme, een privé-hbo te beginnen. In Kenia, naast een rozenkwekerij.
Ab Bobbink, docent bij de Academie voor Gezondheidszorg
Punt. Of had jij nog wat?