De onderzoeken van Khonraad richten zich vooral op groepen en gezinnen die in de marge van de samenleving leven. “De rafelrand van de samenleving” noemt hij het poëtisch. Alleen kun je deze rafelrand er niet zoals bij een tafelkleed vanaf knippen. Voor welzijnswerkers is het ondertussen behoorlijk pittig om zich staande te houden in deze wereld van bijvoorbeeld woonwagenbewoners, randgroepjongeren en Midden- en Oost-Europese migranten.
Dilemma’s
Normaal gesproken handelen professionals op basis van routine. Maar als je werkzaam bent in criminele achterstandswijken volstaat dat niet volgens Khonraad: ‘Dan krijg je te maken met allerlei morele en strategische dilemma’s, situaties waar je niet altijd op bent voorbereid, maar waarin je wel adequaat moeten handelen.’
Khonraad geeft een voorbeeld: ‘Neem een jongerenwerker die met de moeder van zijn cliënt aan de keukentafel zit. Als hij een lepeltje wilt pakken, ziet hij in de keukenla ook een pistool liggen. De jongerenwerker zit met een dilemma. Moet hij hier aangifte van doen? Als het wapen ooit wordt gebruikt is de ellende niet te overzien. Maar de aangifte kan ook het einde betekenen van zijn vertrouwensrelatie met de cliënt. Die verdwijnt door de aangifte misschien wel uit het hulpverleningscircuit en komt in de criminaliteit terecht.’
Onder water
Iemand die werkzaam is in de marge van de samenleving heeft een schat aan ervaring door het nemen van dergelijke beslissingen. Maar die kennis blijft volgens Khonraad te veel onder water: ‘Je krijgt alleen zicht op wat professionals werkelijk weten, ervaren, vinden, willen en voelen als je met hen meegaat in het veld. Als je hun alledaagse handelen observeert.’
Tippelende vrouwen
En dat is precies wat het lectoraat de laatste tijd heeft gedaan. Een goed voorbeeld daarvan is het project Levenskracht. Daarbij keken twee Avansdocenten mee over de schouder van coaches die tippelende vrouwen uit de Eindhovense prostitutie probeerden te halen. Khonraad: ‘We ontmoeten professionals aan wie we kunnen leren en ván wie we kunnen leren. De kennis en ervaringen die we opdoen zijn van grote waarde voor het onderwijs aan onze studenten, aan wie de samenleving straks nog hogere eisen stelt.’ [CT]
Zie ook het eerder verschenen artikel:
Hoe coach je een prostituee? 21-1-2011
Punt. Of had jij nog wat?