Gelukkig is de aandacht voor de vergrijzende werknemer groot, de docent van het jaar staat vlak voor zijn pensioen en de papieren editie van Punt wijdt er een artikel aan. Ook de overheid lijkt de waarde van de oudere werknemer goed in te schatten en daardoor hoeft die in 2025 pas op zijn zevenenzestigste met pensioen.
De grijze werknemer is het rolmodel voor de jonge garde en voor de student is het iemand om tegenop te kijken, een wijze man of vrouw. De grijze werknemer, al dan niet met geverfd haar, is het geweten en het geheugen van de organisatie. Zeker als die vergrijzing gepaard gaat met een langdurig dienstverband.
Het bedrijfsgeheugen, corporate memory, mag niet afhankelijk zijn van personen, maar het is wel makkelijk als er een paar werknemers rondlopen die met een langdurig dienstverband de bedrijfsprocessen historisch kunnen duiden. De in het bedrijf opgegroeide werknemer weet van de waarden binnen Avans en is de stabiele factor. Grijs is het beleggingsgoud van de organisatie.
Soms wordt de ouderdom van de werknemer geproblematiseerd. Pascal van Gerven deed dat tijdens de SpotLIChtbijeenkomst van 26 mei jongstleden: naarmate je ouder wordt, wordt het lastiger om iets nieuws te leren: ouderen hebben soms moeite om relevante info van minder relevante informatie te scheiden.
Het zal wel, maar draait het daarom bij een goede docent? Wat zeggen de collega’s over de docent van het jaar? ‘Frans is niet zomaar een docent. Hij gaat over alle generaties heen. Door zijn decennialange ervaring in het vak, lopen hier bij ons op de afdeling mensen rond die vroeger zélf nog les van hem hebben gehad. En toen deed hij het al geweldig!’
Pascal van Gerven heeft nog wel een advies voor de grijze docent: ‘Je moet zelfvertrouwen hebben, gezond leven en jezelf blijven bijspijkeren binnen je eigen expertiseveld.’ Een open deur intrappen noem ik dat. Een advies dat ik graag aan sommige jonge collega’s zou willen geven als ik hun vermoeide en bedrukte gelaat zie.
Ouderen zijn loyale, betrouwbare en sociaalvaardige werknemers, zelden ziek en altijd flexibel. Geen last meer van schoolgaande kinderen, hoogstens van mantelzorgvragende ouders. Geen last van nachtelijk waken door kindergehuil, hoogstens een extra toiletgang vanwege een opspelende prostaat of rode konen door opvliegers. De oudere werknemer is de ideale werknemer.
Vanwaar dan toch dat problematiseren? Vergrijzing is een strategisch organisatievraagstuk. Avans wil een evenredige vertegenwoordiging van de leeftijdsgroepen binnen de organisatie en oudere werknemers zijn ook nog eens relatief duur. Het echte probleem is dat te veel werknemers tegelijk met pensioen gaan, waardoor veel kennis, vaardigheid en corporate memory verloren gaat.
Ab Bobbink, docent aan de Academie voor Gezondheidszorg
Punt. Of had jij nog wat?