‘Ik geef toe dat er over de landelijke examens in het hbo enige discussie was tussen de HBO-raad en het ministerie’, glimlachte staatssecretaris Zijlstra gisteren toen hij het rapport over gezamenlijke toetsing in het hbo in ontvangst nam. ‘Nu ligt er een degelijk rapport. We zullen vast links of rechts nog wat over financiën praten, schat ik in. Maar uiteindelijk moet het duidelijk zijn dat de examinering in het hbo dusdanig is dat we van de discussie over het hbo af zijn.’
Kritiek weggenomen
Dat laatste zei commissievoorzitter Jan Anthonie Bruijn ook. Het maakte hem eigenlijk niet uit of de kritiek op het hbo terecht was, zei de Leidse hoogleraar immunopathologie, zolang de kritiek maar weggenomen kon worden door goede toetsing. Ook pleitte hij voor toetsdeskundigheid. Op zijn eerste werkdag als docent aan de universiteit kreeg hij destijds te horen dat hij diezelfde middag zeshonderd studenten college moest geven en twintig tentamenvragen moest bedenken. Zonder enige voorbereiding. Hij was bepaald niet goed genoeg geschoold en dat moest beter, vond hij.
Voorzitter Thom de Graaff van de HBO-raad haakte aan bij het verhaal van Bruijn. Hij moest ooit aan de toenmalige Katholieke Universiteit Nijmegen college geven aan studenten die maar een jaar of twee jonger waren dan hijzelf. Een collega stelde hem gerust en zei: zij weten niet wat jij niet weet. ‘Dat heb ik altijd onthouden’, zei de Graaff. ‘En als een student iets vroeg dat je niet wist, zei je: goede vraag, daar komen we de volgende keer op terug.’
Heldere analyse
Ook De Graaff was enthousiast. ‘Ik ben er heel gelukkig mee, en het bestuur van de HBO-raad ook. Het is een heldere analyse. De voorstellen zijn ingrijpend, maar dat is geen reden om ze niet te volgen.’
Twee Kamerleden waren op de bijeenkomst afgekomen: Anne-Wil Lucas van de VVD en Harm Beertema van de PVV. Ook zij waren tevreden. Het rapport is eigenlijk een antwoord op een motie van Beertema waarin hij pleit voor landelijke toetsing van kernvakken in het hbo. De motie is aangenomen door de Tweede Kamer.
Mooi en bondig
‘Ik moet het rapport nog bestuderen, maar ik heb alle vertrouwen in Bruijn’, aldus Beertema. ‘Zijn advies ziet er mooi en bondig uit, daar houd ik van. Ik noemde die centrale toetsing, omdat het hbo zo belangrijk is. Door alle kritiek dreigde het civiel effect van het hbo-diploma verloren te gaan en dat zou rampzalig zijn. Maar ik heb nooit bedoeld dat alle hbo-studenten ergens in de Ahoy met zijn allen examen zouden moeten doen. Als het niveau op een andere manier wordt gegarandeerd, is dat ook goed.’
Anne-Wil Lucas van de VVD complimenteerde Beertema. ‘Hij bleef hameren op landelijke toetsen en dat heeft zich hier uitbetaald. Dat mag ook wel eens gezegd worden, al klinkt het misschien wat vreemd door de politieke situatie waarin we zitten. De VVD is nooit voorstander geweest van landelijke toetsen, want het hbo moet geen hogere havo worden. Maar de discussie heeft uiteindelijk tot iets goeds geleid.’ [BB/HOP]
Punt. Of had jij nog wat?