Hoe ziet het leven van een asielzoeker er uit? Hoe werkt de Immigratie- en Neutralisatiedienst (IND)? Studenten van de Akademie voor Kunst en Vormgeving|St.Joost (AKV|St.Joost) werkten tijdens de minor Arts & Humanity nauw samen met de IND. Het resultaat is tot en met 27 mei te zien bij de ministeries van Binnenlandse Zaken en Veiligheid en Justitie in Den Haag.
Zeventien derdejaars AKV|St.Joost-studenten uit Den Bosch en Breda maakten de tentoonstelling Dilemma’s van het Asielbeleid ter afsluiting van de nieuwe minor Arts & Humanity. Afgelopen jaar verdiepten zij zich in het Nederlandse asielbeleid, in het teken van engagement.
‘De IND wilde van studenten leren’
Tijdens de minor kregen studenten de vraag voorgelegd hoe ze hun werk relevant kunnen maken bij maatschappelijke problemen. Moeten ze zich daar überhaupt wel mee bezig houden? Begeleidend docent Sander Jongen: ‘We zijn uitgenodigd door het IND in Den Bosch voor een rondleiding. Het IND heeft vanuit de media een vrij negatief imago. Ze mogen geen uitspraken doen of hun mening geven. Het IND was nieuwsgierig hoe de studenten de organisatie neer zouden zetten, zodat ze daar zelf weer van konden leren.’
De AKV’ers kregen de vrijheid om kunst te maken aan de hand van de asielproblematiek. Sander: ‘Er is op het moment veel te doen om asielzoekers, de studenten konden alle kanten op. Er zijn dan ook veel verschillende producten uitgekomen. Zo heeft één van de studenten vroeger zelf in een opvangcentrum in Vught gezeten. Die opvang is inmiddels gesloten, maar de student is teruggegaan en heeft zijn herinneringen in kaart gebracht in een documentaire.’
Foto’s: Facebook Romé Schmidt
‘Je krijgt een ander beeld’
De studenten vonden het bezoek aan het asielzoekerscentrum, waar ze in gesprek mochten met vluchtelingen en medewerkers, best heftig. Wenley Spijker is één van de studenten die de minor volgde. ‘Het was confronterend om met de asielzoekers te praten. Je krijgt een ander beeld over het leven van de vluchtelingen, maar ook over hoe de mensen van het IND te werk gaan.’
Wenley interviewde asielzoekers én medewerkers van de IND. ‘Ik wilde in het midden gaan staan, geen kant kiezen, maar iedereen aan het woord laten.’ Hij vond het vooral belangrijk om vooroordelen weg te nemen. ‘Mensen zien een eenzijdig beeld in de media. Nederlanders, vaak met rechtse ideeën, hebben te snel een oordeel over de IND of over asielzoekers. Ze beseffen niet hoe het leven van beide partijen is.’
Asielzoekers durven alles te laten zien
In Wenley’s animatiefilmpje Ik ben ook een mens zijn tekeningen te zien die door asielzoekers zijn gemaakt. ‘Ze tekenden hun reis hier naar toe of vertelden over hun leven. Ze durfden alles te laten zien, in tegenstelling tot IND-medewerkers. Die veel zijn meer gesloten.’ Wenley voegde de interviews, nagesynchroniseerd, toe aan de animatiefilm, om het verhaal persoonlijker te maken.
‘De minor heeft mijn kijk op asielzoekers veranderd. Je merkt dat mensen met de kwestie bezig zijn, zeker nu het steeds vaker in het nieuws komt. Ik vind het belangrijk om geen partij te kiezen. Iedereen heeft een verhaal. Mijn project gaat niet om één individu, maar om beide kanten van het verhaal.’
De kunstwerken zijn tot en met woensdag 27 mei 2015 te zien in het ARTtrium van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Veiligheid en Justitie in Den Haag.
Punt. Of had jij nog wat?