‘De aanslagen in Brussel verbazen mij niet’

31 doden en ruim 200 gewonden zijn er geteld na de terroristische aanslagen gisteren in Brussel. Ad Schenkels, als  projectleider Integrale Veiligheid verbonden aan de Academie voor Veiligheid en Bestuur (AVB), gaf vorige week een drukbezochte academielezing over radicalisering. Hoe kijkt hij aan tegen het bloedbad in de Belgische hoofdstad?

‘Het eerste wat ik dacht na de aanslagen in Brussel was: dit verbaast mij niet.’ En daar heeft Schenkels zo zijn redenen voor. Dat het brein achter de aanslagen in Parijs, Salah Abdeslam, een paar dagen ervoor werd opgepakt bijvoorbeeld. ‘Bewust of onbewust is toen naar buiten gebracht dat hij informatie zou verstrekken. Mogelijk zijn de plannen voor Brussel toen versneld doorgevoerd. Zulke fanatici zouden niet het risico willen lopen dat hun voornemens gedwarsboomd worden.’

Hij vervolgt: ‘Daarnaast moeten westerse landen ook niet de illusie hebben dat ze ongestoord stukken land kunnen bombarderen waar IS opereert, zonder dat zij iets terugdoen. Omdat ze daar niet de militaire macht hebben waar wij in het Westen over beschikken, komt vergelding op een andere manier.’ Schenkels benadrukt het geweld absoluut niet te rechtvaardigen, maar tot op zeker hoogte wel te begrijpen hoe het werkt.

Carrièreswitch
Wat hem wel verbaast, is het type aanslagpleger. ‘Neem Abdeslam, een veroordeelde crimineel. Voordat hij zich bij IS aansloot, deed hij naar verluidt van alles wat volgens de zuivere leer van de islam niet door de beugel kan. Een vreemde carrièreswitch. Bijna alsof hij zich een nieuwe identiteit heeft willen aanmeten, alsof hij als IS-strijder in aanzien steeg.’

Brussel
Dat de aanslagen juist in de Belgische hoofdstad plaatsvonden, komt voor Schenkels niet als een verrassing. ‘Brussel is, net als Parijs, een symbolische stad, een stad van “Europa”. Bovendien is al jaren bekend dat er in Brussel een enorme voedingsbodem bestaat voor radicalisering. Het wordt tijd die voedingsbodem om te ploegen, zodat er iets moois uit kan bloeien in plaats van iets lelijks.’

Nu ons buurland is getroffen, komt de terreur wel heel dichtbij. Moet Nederland bang zijn? Schenkels vindt van niet. ‘Angst is een slechte raadgever. Door bang te zijn, kom je bovendien tegemoet aan wat deze terroristen willen bereiken.’ Alert blijven en niet naïef zijn, is volgens hem wél belangrijk. Schenkels pleit dan ook voor verbinding. ‘Ga het gesprek aan, houd elkaar een spiegel voor, laat de tegenstellingen in onze samenleving niet nog scherper worden.’