Avansstudenten die aan het einde van hun tweede studiejaar hun propedeuse niet gehaald hebben, krijgen geen bindend studieadvies meer en kunnen hun opleiding dus gewoon vervolgen. Maar het blijft oppassen voor andere studiedrempels op de weg.
Avans heeft het beleid rondom het bindend studieadvies gewijzigd naar aanleiding van recente uitspraken van het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs. Volgens die uitspraken mag een onderwijsinstelling maar één keer een studieadvies uitbrengen en niet twee keer: alleen aan het einde van het eerste studiejaar en niet ook nog eens aan het einde van het tweede studiejaar zoals dat gebruikelijk was bij de meeste hogescholen en universiteiten.
‘Je krijgt geen diploma voordat je al je studiepunten gehaald hebt’
Opgelucht ademhalen
Zo’n tweehonderd tweedejaars Avansstudenten hadden aan het einde van blok 4 nog niet de benodigde zestig studiepunten uit de propedeuse. Zij konden opgelucht ademhalen en studeren dus ook dit jaar bij Avans. Maar welke drempels komen deze studenten onderweg tegen en hoe wordt voorkomen dat vierdejaars bijvoorbeeld nog steeds drie punten uit hun propedeuse missen?
“Je hbo-diploma staat gelijk aan vier keer zestig studiepunten. Je krijgt geen diploma voordat je al je studiepunten hebt gehaald”, zegt onderwijskundige Floor van der Boon van het Leer- en Innovatiecentrum. Samen met beleidsadviseur Sanne Damsma heeft zij de afgelopen maanden gewerkt aan de nieuwe onderwijs- en examenregeling (OER) van Avans.
Studieachterstand voorkomen
Veel opleidingen hadden naast het bindend studieadvies in jaar een en twee al andere drempels in hun OER staan. Dat om zoveel mogelijk studieachterstand te voorkomen, maar ook om te voorkomen dat een student bijvoorbeeld niet zonder alle vereiste kennis aan een stage begint.
‘Het kan zo maar zijn dat je niet op stage kunt’
“Als in zo’n drempel stond dat je je propedeuse behaald moest hebben, was dat in de meeste gevallen een formaliteit omdat bijna alle studenten na twee jaar hun propedeuse hebben. Maar de komende tijd zullen studenten wél tegen die drempels aan lopen. Het kan zomaar zijn dat je geen minor mag volgen of niet op stage kunt omdat er een drempel aan hangt van een minimaal behaald aantal studiepunten. De praktijk moet uitwijzen wat er gaat gebeuren in individuele gevallen. Het is dus erg belangrijk dat je als student de opleidings-OER goed leest zodat je weet waar je aan toe bent”, zegt Van der Boon.
Er zijn veel verschillende scenario’s mogelijk van manieren waarop studenten alsnog aan hun benodigde studiepunten kunnen komen. “De afspraak bij Avans is dat er minimaal voor 30 studiepunten aan onderwijs wordt aangeboden in een studiejaar”, legt Sanne Damsma uit. “Maar daarbinnen zijn allerlei variaties mogelijk. Zo kan het zijn dat een student een tijd een vak moet volgen dat hij nog niet heeft gehaald.” Als student kun je ook niet zomaar 30 studiepunten aan colleges opeisen. “Als je alles gehaald hebt op drie studiepunten na, kun je van de opleiding niet verwachten dat ze een uitgebreid lesprogramma gaan optuigen”, zegt Van der Boon.
Competenties aantonen
Wat gebeurt er met een vierdejaarsstudent die alles gehaald heeft, behalve rekenen in blok 1? Als die student echt niet kan rekenen, kan hij toch nooit zo ver zijn gekomen in de opleiding? Op dat soort voorbeelden heeft Avans nog geen antwoord. “In zo’n geval zou je wellicht kunnen werken met het aantonen van competenties”, oppert Van der Boon. “Of de student moet alsnog het rekententamen uit het eerste jaar halen”, denkt Damsma. “Met al de opgedane kennis moet dat geen probleem zijn.”
‘Je kunt de regels niet afstemmen op elk individu’
Damsma en Van der Boon beseffen dat Avans niet alles kan dichttimmeren. “Je kunt de regels niet afstemmen op elk individu”, zegt Van der Boon. Elke opleiding beschikt over een examencommissie die zich buigt over individuele gevallen. Is de student het niet eens met de uitspraak van de examencommissie, dan kan hij beroep aantekenen bij het College van Beroep voor de Examens.
Zestig studiepunten of naar huis
Je bent van alle uitzonderingen af als studenten in het eerste jaar verplicht worden zestig studiepunten te halen. De Erasmus Universiteit doet het al zo. En een aantal academies van Avans overweegt het serieus.
“We zijn de mogelijkheden nog aan het onderzoeken, maar het College van Bestuur is er vooralsnog geen voorstander van om zestig punten in het eerste jaar verplicht te stellen”, zegt bestuursvoorzitter Paul Rüpp. “Dat lijkt ook op juridische bezwaren te stuiten bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs. We zijn met de academies in overleg.”
Van der Boon geeft aan dat er nogal wat haken en ogen zitten aan de verplichting in één jaar je propedeuse te halen. “Je onderwijs moet op de schop. Je kunt bijvoorbeeld meer toets- en herkansingsmomenten aanbieden in een studiejaar en ook de begeleiding wordt dan anders.”
Punt. Of had jij nog wat?