Nieuwe plannen Xplora: ‘Niet de bedoeling dat alle boeken in een magazijn komen’

Xplora, de leeromgeving van Avans, gaat veranderen. Punt sprak met medewerkers van het team Kennismanagement, onderdeel van het Leer- en Innovatiecentrum (LIC), en legde hun zorgen voor aan directeur Mirjam Woutersen. “Er komen Xplora-achtige zones in de buurt van de academies.”

Avans wil de dienstverlening van Xplora aanpassen. Zo komen er waarschijnlijk minder balies. Onder medewerkers heerst onrust. Ze zijn bang voor ontslag en vrezen dat de dienstverlening aan studenten en docenten minder wordt. Hoewel de definitieve plannen waarschijnlijk pas voor de zomer gereed zijn, wil directeur Mirjam Woutersen ingaan op de ontwikkeling die Xplora doormaakt.

‘Waar ik naartoe wil, is dat in overleg met de academies bepaalde boeken dichtbij de opleidingen zelf geplaatst worden’

Klopt het dat alle boeken in een centraal magazijn komen en dat studenten dan online boeken moeten reserveren en ze een dag later op kunnen halen, een beetje zoals Bol.com?
“In bibliotheekkringen heet dat een gesloten opstelling. Het is een van de mogelijkheden die wij onderzoeken. Steeds meer boeken worden gedigitaliseerd. Je moet goed kijken naar de behoefte van gebruikers. Zo gebruiken technische opleidingen nu al minder fysieke boeken dan economische studies. Het is ook niet zo dat alle boeken in een magazijn komen. Kunststudenten bijvoorbeeld gebruiken boeken ter inspiratie. Die moeten ze dus in de buurt hebben. Waar ik naartoe wil, is dat in overleg met de academies bepaalde boeken dichtbij de opleidingen geplaatst worden, zodat studenten en docenten deze direct kunnen raadplegen als hun les of opdracht daarom vraagt. Bij de Academies voor Associate Degrees in Roosendaal en Den Bosch gaan we daar een pilot mee doen.”

Medewerkers geven aan dat lang niet alle boeken gedigitaliseerd zijn. Sterker nog, dat uitgeverijen digitale boeken uit de markt halen omdat er nog geen goed verdienmodel is.
“Dat klopt ook. Dat is de realiteit waar we mee te maken hebben. We zitten in een overgangsperiode. Dat steeds meer gedigitaliseerd wordt, is wel een feit.”

Studenten kunnen nu langs de boekenkasten lopen en zelf ‘browsen’. Dat kan met een gesloten opstelling niet.
“Onze hele catalogus, van fysieke en digitale boeken, is opgeslagen in Kaluga. De bedoeling is dat je via dat systeem de boeken kunt vinden die je zoekt. Ik ben de eerste om toe te geven dat het systeem nog niet optimaal is en dat vooral het strategisch zoeken beter moet werken.”

Worden studenten meegenomen in de huidige, ingrijpende plannen?
“We hebben dat nog niet gedaan omdat alle plannen gericht zijn op de studenten van de toekomst. Die zitten nu nog niet bij Avans. Maar als het inrichtingsplan duidelijk is, gaan we met studenten om de tafel en vragen we ze om input bijvoorbeeld als het gaat om de herinrichting van Xplora in Breda.”

Komt bepaalde expertise van LIC-medewerkers in de toekomst bij docenten te liggen en zitten die wel te wachten op extra taken?
“Het past binnen de onderwijsontwikkeling dat de rol van docenten verandert. Ze worden meer coach. Daar horen ook andere taken bij, zoals studenten leren hoe ze strategisch moeten zoeken. Maar ik kan me ook voorstellen dat LIC-medewerkers een deel van de colleges overnemen. Bijvoorbeeld als het gaat om auteursrecht. Dat is allemaal onderdeel van het inrichtingsplan dat we nu aan het uitwerken zijn.”

Avans scoort in de Nationale Studenten Enquête al jarenlang goed op sfeer en persoonlijke betrokkenheid. Gaan die niet verloren met minder servicebalies?
“Die sfeer en persoonlijke betrokkenheid is en blijft heel belangrijk voor Avans. Die ondervinden de studenten van alle medewerkers: aan de balies, in de kantines en in het bijzonder van hun docenten. Dat zal niet veranderen. Daarnaast kun je bij sommige services aan de LIC-balies ook vraagtekens zetten. Wij lenen bijvoorbeeld rekenmachines uit. Als je het hebt over de zelfredzaamheid van studenten moet je je afvragen of dat echt nodig is.”

Een deel van de LIC-medewerkers voelt zich niet gehoord. In bijeenkomsten hebben ze aangegeven waarom ze bepaalde ideeën niet zien zitten, maar daar gebeurt naar hun gevoel niets mee.
“Tijdens de bijeenkomst van 1 maart en tijdens de locatiegesprekken die daarna plaatsvonden hebben wij de plannen gepresenteerd en uitgebreid besproken. Dat heeft zeker tot aanpassingen van het inrichtingsplan geleid.”

‘Ik begrijp de onrust onder medewerkers, maar ik wil dit proces zorgvuldig doorlopen’

Hoe kan het dan dat medewerkers het idee hebben dat er niets gedaan wordt met hun input?
“Omdat ze die aanpassingen nog niet gezien hebben. Ik begrijp de onrust onder medewerkers, maar ik wil dit proces zorgvuldig doorlopen. Deze week ligt het plan bij de LIC-dienstraad en daarna buigt het College van Bestuur zich erover.”

Ondertussen wordt er al gesproken over een sociaal plan en zijn medewerkers op zoek naar ander werk.
“De dienstverlening vanuit het LIC op dit terrein gaat onherroepelijk flink veranderen. Medewerkers ondersteunen dat ook. Ik begrijp dat mensen zekerheid willen. We proberen zo veel als mogelijk tempo te maken, maar er zijn veel verschillende partijen betrokken bij dit proces. Het is ook helemaal niet zeker dat er ontslagen vallen. Dat sociaal plan is nu nog niet aan de orde. Wel is het zo dat we mensen willen voorbereiden op komende veranderingen. Avans wil medewerkers van werk naar werk helpen. Dan kun je niet wachten en moet je nu al stappen nemen.”

‘In de nieuwe visie gaan we zorgen voor meer interactie tussen docent en student’

Medewerkers hebben het gevoel dat Xplora wordt afgebroken. Dat het concept waar Avans lang goede sier mee maakte straks niet meer bestaat.
“Xplora is niet alleen de punt van het Bredase gebouw, het hele gebouw moet een leeromgeving zijn. Dat geldt overigens ook voor alle andere gebouwen van Avans. We moeten goed bedenken wat we waar doen. In de nieuwe visie gaan we zorgen voor meer interactie tussen docent en student. Het sluit ook aan bij de onderwijsontwikkeling die je bij bijvoorbeeld de Academie voor Algemeen en Financieel Management en de Academie voor Marketing en Business Management ziet waarin de docent steeds meer een coachende rol krijgt. Daar heb je al Xplora-achtige zones dichterbij de academies. Op de Lovensdijkstraat zijn het onderwijs en Xplora al bij elkaar geplaatst tijdens de verbouwing. Dan ben je op een optimale manier persoonlijk en betrokken. Juist die kernwaarden waar Avans goed op scoort. Ik ben ervan overtuigd dat we op deze manier Avans sterker maken.”