De landelijke stakingsactie in Den Haag trok vandaag ruim 40.000 deelnemers. Onder hen docenten en studenten van hogescholen en universiteiten. Met ieder hun eigen verhaal.
De opgerolde spandoeken en ingeklapte protestborden die in de overvolle treinen richting Den Haag nog weggestopt zaten, worden vrijdagmiddag op het Malieveld enthousiast tevoorschijn getoverd. ‘Staken is zilver, lesgeven is goud’ staat op één ervan te lezen.
De ruim 40.000 leraren, leerlingen, docenten en studenten die gehoor gaven aan de stakingsoproep van de Algemene Onderwijsbond en FNV Onderwijs en Onderzoek, lopen in grote stromen richting het grote podium, waar op dat moment een bandje optreedt.
Ondanks het slechte weer zijn alle onderwijslagen vertegenwoordigd bij de staking – van het primair onderwijs tot en met de universiteiten. Hoewel iedereen zijn eigen belangen en wensen heeft, staat er deze dag één ding voorop: het hele onderwijs staat onder druk en heeft dringend geld nodig. De vakbonden eisen een extra investering van 4 miljard euro voor alle sectoren samen.
Als het tussen de sporadische zonnestralen door toch even gaat regenen, zakken de toehoorders met hun schoenen nog verder weg in de modder. Maar het lijkt hun niet te deren. Iedereen voelt mee met de persoonlijke verhalen die op het podium worden verteld.
“We hebben één gemeenschappelijk doel”, zegt Rens Bod, UvA-hoogleraar en aanjager van WOinActie. “Dat is de kwaliteit van het onderwijs”. Hij kan niet geloven dat een enkele hoogleraar soms verantwoordelijk is voor een collegezaal met duizend studenten. “Heeft het kabinet wel een hart voor onderwijs?” Alleen het afschaffen van de bezuinigingen en extra investeringen kunnen het tij volgens hem keren.
‘Mijn dochter krijgt niet goed les‘
“Ik staak om meerdere redenen. De eerste is de almaar toenemende werkdruk. Ben je ziek? Dan wordt de les verplaatst, maar ik word niet vervangen. Het is namelijk ontzettend moeilijk om docenten te vinden. Uiteindelijk moet je de les alsnog zelf geven, waardoor je weer minder tijd hebt voor je andere taken. Ziekte-uren worden op die manier niet uitbetaald. Als wij met voorstellen komen om de werkdruk te verlichten, dan horen we alleen maar dat er niet genoeg geld is. Ieder jaar komen er meer studenten, dat is natuurlijk gunstig. Maar tegelijkertijd komt er geen geld bij.
Ik staak ook voor mijn studenten. Zij hebben geen basisbeurs meer. Zij beginnen hun leven daardoor met een enorme studieschuld. Er is beloofd dat het geld in het hoger onderwijs zou worden geïnvesteerd, maar daar merk ik weinig van. De studenten krijgen zo een sigaar uit eigen doos.
Maar ik staak ook voor mijn eigen dochter. Als de juffen en meesters op haar school ziek zijn, worden de kinderen verdeeld over de andere klassen. Een groep van dertig leerlingen krijgt er dan nog eens vijf kinderen bij. Zo krijgt mijn dochter niet goed les.
‘Zonder feedback gaat onderwijskwaliteit omlaag‘
“Ik maak me druk om twee dingen: de hoge werkdruk en de grote hoeveelheid administratie. In het eerste jaar moet ik 3.500 verslagen nakijken. Wil ik dat goed doen en ook nog feedback geven, dan heb ik daar 1,5 uur per verslag voor nodig. Maar ik krijg er een half uur voor. Zonder goede feedback gaat de kwaliteit van het onderwijs omlaag.
“Dan de administratie. Het evalueren van een vak kost veel tijd. Daar krijg ik geen uren voor. Al het werk dat ik daarin moet stoppen, gaat ten koste van het onderwijs. En de administratieve rompslomp wordt alleen maar erger. Daar maak ik mij echt zorgen over.
Hoewel ik het idee heb dat de politiek ons niet hoort, sta ik er toch wel vandaag. Ik wil mijn bijdrage blijven leveren.”
‘Studenten en docenten hebben geen puf meer’
“Ik zit in mijn eerste jaar van de Pabo en ik heb zoveel te doen. Ik moet na mijn stage regelmatig tot laat nakijken en de administratie bijhouden. En dan moet ik mij ook nog voorbereiden om mijn eigen toetsen en stageopdrachten voor school te maken. Ik kom handen tekort, dus ik sta hier om meer handen te regelen in het onderwijs.
Niet alleen tijdens de stage heb ik last van de toegenomen werkdruk, ook op school merk ik dat docenten moeite hebben hun tijd goed te verdelen. Regelmatig is er een les gewijzigd of niet goed ingeroosterd. Studenten en docenten hebben er allebei de puf soms niet meer voor. Dat is heel frustrerend.
Tegelijkertijd is er weinig budget beschikbaar in het onderwijs. Zo krijg ik voor mijn stage op een basisschool in Haarlem geen stagevergoeding. Als er voor de docenten al te weinig geld is, dan voor mij al helemaal niet.”
‘De kinderen moeten het vooral goed hebben‘
A“Ik zie hoe hard mijn studenten moeten werken en hoeveel uren zij maken. Door het grote tekort aan natuurkundeleraren moeten zij nu al alleen voor de klas staan en hun eigen lessen voorbereiden. Op die manier hebben zij geen tijd meer om naar school te gaan en hun eigen studie af te maken. Het is oneerlijk dat zij al dat werk moeten doen en dan ook soms hun diploma niet halen.
Het overwerk gaat niet alleen ten koste van hun schoolwerk, maar ook van hun privéleven. De werkdruk is zo groot, dat een studente van mij laatst overspannen was. Zo sneu. Het is waanzinnig hoeveel contacturen wij in Nederland hebben in het voortgezet onderwijs, dat is een groot verschil met andere landen in Europa. Dat mag van mij fors naar beneden.
Natuurlijk ervaar ik zelf ook werkdruk. Het probleem in het hbo zit vooral in de interne procedures, maar ik maak mij meer druk over mijn studenten. Dat is een beetje docent eigen hè, de kinderen moeten het vooral goed hebben.”
Punt. Of had jij nog wat?