Door automatisering zullen banen verdwijnen. Tegelijkertijd ontstaat er ruimte voor nieuwe beroepen. Maar hoe bereid je studenten voor op nog niet bestaande functies?
“Niemand weet hoe de banenmarkt er straks uitziet. Er gebeurt veel, maar waar dat allemaal toe leidt, valt niet exact te voorspellen. “Wie dat wel weet wordt verschrikkelijk rijk”, vertelt Mario van Rijn, wanneer hij wordt gevraagd over de toekomst van Avans. Mario kan het weten, hij houdt zich als strategisch beleidsadviseur ICT iedere dag bezig met de toekomst van Avans.
Meer aandacht voor creativiteit
Anouk van den Hurk, derdejaarsstudent Business Innovation, waagt zich wél aan een voorspelling. Tijdens een brainstormsessie met medestudenten over het onderwijs in 2025 denkt ze hardop na. “Computers komen eraan, veel taken worden straks overgenomen.” Om daarmee om te gaan worden zachte vaardigheden zoals creativiteit en probleemoplossend vermogen belangrijker, denkt ze. “Dat zijn vaardigheden die de computer niet zomaar overneemt.” Medestudent Busra Ozbek: “Op het diploma moet Avans hier meer aandacht aan besteden. Anouk en ik verschillen enorm, maar zijn straks allebei Bachelor of Arts. Wat onderscheidt mij dan van de rest van de studenten?”
Accent op soft skills
Volgens Mario is er lang te veel aandacht geweest voor harde vaardigheden en te weinig voor soft skills. “We hebben jarenlang gewerkt aan een kenniseconomie. De kennis die daarbij hoort, wordt steeds makkelijker geautomatiseerd. Veel functies voor hoger opgeleiden gaan daarom veranderen. Accountancy bijvoorbeeld, dat is een vak waar computers veel gaan overnemen.”
‘Het vak accountancy wordt door automatisering juist nóg moeilijker dan het nu al is’
“Dat horen we vaker”, zegt Peter Kenter, docent bij de Academie voor Financieel Management (AFM). “Ik maak me geen zorgen. Het vak accountancy wordt door automatisering juist nóg moeilijker dan het nu al is. De accountant is straks de verbinding tussen de cijfers die uit de computer rollen en de directiekamer. Iemand moet die cijfers interpreteren, uitleggen én de computer controleren.”
Nieuwe manier van lesgeven
Om de opleidingen klaar te maken voor de toekomst is er de afgelopen 5 jaar al veel gebeurd, vertelt adjunct-directeur Willem Leijten. “We leren studenten nu met de nieuwste software om te gaan en we werken aan zachte vaardigheden.” Hij wijst naar een grote collage aan de muur. Daarop staat te lezen: communicatief, zelflerend, onderzoekend en ondernemend. “Dat zijn de eigenschappen die onze studenten nodig hebben. Daar hebben we onze vakken op aangepast.”
Peter ziet deze verandering terug in zijn lessen. “Vroeger was de aanpak heel schools, er was weinig ruimte voor interactie met studenten. Nu is er veel aandacht voor het leerproces van de student.” De docent is blij met de nieuwe manier van lesgeven. “Ik vind het ontzettend leuk om studenten te helpen in hun persoonlijke ontwikkeling. Dat is voor mij belangrijker dan de vakkennis.”
‘We zijn vergeten dat sociale en zachte vaardigheden ook ontzettend belangrijk zijn’
Persoonlijke ontwikkeling voorop!
Meer aandacht voor persoonlijke ontwikkeling is een stap in de goede richting, denkt Mario. “Een succesvol persoon is meer dan een lijst met competenties. We zijn vergeten dat sociale en zachte vaardigheden ook ontzettend belangrijk zijn. En juist die vaardigheden worden voorlopig niet geautomatiseerd.”
Punt. Of had jij nog wat?