Studieadvies niet langer bindend bij Zuyd Hogeschool. Wie volgt?

Door de coronacrisis is de discussie over het bindend studieadvies weer opgelaaid. Zuyd Hogeschool is de eerste instelling in het hoger onderwijs die het afschaft. Minister Van Engelshoven en de LSVb zijn er blij mee.

Net als de rest van het hbo heeft Zuyd het bsa opgeschort in verband met de coronapandemie. Het was het laatste zetje dat de Limburgse hogeschool nodig had om helemaal te stoppen met het bsa.

“Een aantal van onze opleidingen had het al afgeschaft”, zegt collegelid Saskia Brand-Gruwel, tot anderhalf jaar terug hoogleraar onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit. “Bij ons staat de ontwikkeling van studenten hoog in het vaandel en daar past een bsa eigenlijk niet bij. Dan stuur je studenten niet van de hogeschool als het even niet gaat in het eerste jaar, want dan lopen ze alleen maar extra vertraging op.”

Doubleren
Uitgangspunt van het nieuwe studieadvies bij Zuyd blijft dat iedere student aan een bepaalde doorstroomnorm moet voldoen. “Is dat niet zo dan voeren we een gesprek met ze. Daar kan uitkomen dat sommigen een jaar bij ons doubleren, terwijl anderen aan het tweede jaar mogen beginnen en begeleiding krijgen bij het inhalen van hun achterstand. Maar we sturen dus niemand meer weg.”

Bij de opleidingen van Zuyd die het bsa al eerder hadden afgeschaft waren de resultaten positief. Er vielen minder studenten uit en het aantal studenten dat switchte van hogeschool halveerde. “Dat is beter voor studenten die niet nodeloos hoeven te verkassen en beter voor onze hogeschool en de Limburgse regio die we bedienen.”

Stroomversnelling
De coronapandemie bracht de zaak in een stroomversnelling. “Nadat alle opleidingen het bsa vorig studiejaar én dit studiejaar hadden opgeschort, hadden we iets van: moeten we nu niet doorpakken? Samen met de medezeggenschap hebben we toen besloten om het per 1 september definitief af te schaffen. Iedereen staat er achter.” 

Dankzij het landelijke steunpakket van de minister kunnen instellingen hun door de coronacrisis vertraagde studenten de komende 2,5 jaar intensiever begeleiden. Maar wat als die extra steun is afgelopen? Is de begeleiding die Zuyd wil geven zonder het bsa niet duurder?

Brand-Gruwel denkt van niet. “Ik ben blij met de extra middelen omdat het afschaffen van het bsa een systeemverandering vraagt die je moet voorbereiden en organiseren. Want je moet wel zorgen dat je al je vertraagde studenten goed adviseert en begeleidt. Maar nu hebben studenten ook al gesprekken met hun studiebegeleider. Als het eenmaal loopt verwacht ik niet dat het duurder zal zijn.”

Laatbloeiers
Maar zijn er straks dan niet meer studenten die – zonder bsa – bij hun opleiding blijven? Dan is er toch meer begeleiding nodig? “Ja, maar als je meer studenten hebt rondlopen ontvang je ook meer bekostiging van de overheid. Pas als het langstudeerders worden heb je een ander verhaal. Maar ik zie nog steeds geen bewijs dat eerstejaars die nu geen bsa krijgen langstudeerders worden. Sommigen moeten wennen aan hun nieuwe leven en bloeien later helemaal op. En het kan ook zomaar gebeuren dat iemand in zijn tweede jaar een knauw krijgt in zijn ontwikkeling en daarna studievertraging oploopt.”

Ze is niet bang dat Zuyd het bsa gaat missen als instrument om studenten op de juiste plek te krijgen. “Als ze verkeerd gekozen hebben en je voert een goed gesprek met ze, dan komt een student vaak zelf tot de conclusie: ik ga een andere opleiding doen. Dat is een heel ander perspectief dan wanneer een opleiding tegen een student zegt: hup, moven!”

Mooie stap

Minister Van Engelshoven, die geen voorstander is van het bsa, noemt het besluit van Zuyd een mooie stap. “Maatwerk en aandacht voor persoonlijke omstandigheden zijn in veel gevallen de sleutel tot studentsucces. Goed om te zien dat de hogeschool deze weg inslaat en zich inzet om zo onnodige uitval van studenten tegen te gaan.’’

Ook vicevoorzitter Freya Chiappino van de Landelijke Studentenvakbond is er blij mee. “Meer focus op begeleiding en samen het gesprek aangaan zorgt ervoor dat studenten succes kunnen hebben op de manier die bij hen past. We hopen dat alle andere hogescholen en universiteiten het voorbeeld van Zuyd Hogeschool volgen.”