Als hbo-student denk je misschien niet meteen aan promoveren als vervolg op je opleiding. Vincent Lit, Sjoerd Verbeek en Merijn Vriends, oud-studenten Chemie in Breda, zetten die stap wel. Ze zijn bezig met hun promotieonderzoek en blij met de keuze die ze hebben gemaakt voor een PhD-traject aan de Universiteit Leiden.
Tijdens zijn hbo-opleiding Chemie liep Vincent Lit twee keer stage aan de Universiteit Leiden. “Ik wist toen al dat ik verder wilde studeren. Op het hbo ben je praktisch bezig. Dat was voor mij niet voldoende, maar ik wilde het wel afmaken. Voor die stages heb ik bewust gekozen.”
Tijdens die stages was hij duidelijk over zijn intenties. “Daar ben ik ook naar beoordeeld. Doordat ik een goed cijfer haalde, kon ik laten zien dat ik mijn praktische kennis goed kan toepassen.” Vincent kon na zijn hbo-bachelor meteen doorstromen naar de master Chemistry in Leiden. “Dat had te maken met het gemiddelde van mijn cijfers.”
Vooropleiding
Ook Merijn Vriends ontdekte tijdens zijn stages dat hij graag onderzoek doet. Hij liep zijn stages in Engeland, aan de Keele University. Ook hij stapte na Chemie over naar een master in Leiden en besloot daar te blijven voor promotieonderzoek. Merijn heeft nog altijd profijt van zijn vooropleiding. “Als hbo’er heb je meer praktijkervaring. In totaal heb ik tijdens mijn opleiding een jaar stage gelopen, dat werkt in je voordeel bij het doen van labwerk.”
Sjoerd Verbeek, die in september is begonnen met zijn promotietraject, ziet die voordelen ook. “De universitaire bachelor is theoretischer. Maar theorie kun je bijspijkeren. In de master kun je zelf je vakken kiezen en ik kon op die manier wiskunde bijspijkeren.” De promovendus vindt dat hij de juiste keuze heeft gemaakt met zijn master en PhD in Leiden. “Er lopen hier veel hbo’ers rond. Degenen die doorgaan, zijn heel gedreven.” Maar dat is niet voor iedereen weggelegd. “Sommige studenten zijn in het lab heel sterk, maar niet in het schrijven van verslagen.”
Goed beeld
Voor hbo’ers die willen weten of een master of promotietraject iets voor hen is, heeft Sjoerd een tip: “Tijdens een stage aan de universiteit krijg je een goed beeld van onderzoek doen in een academische omgeving. Maak daarvoor gebruik van de connecties van docenten.” En oriënteer je op tijd, voegt hij daaraan toe. “Begin daar in het tweede jaar mee. Vraag je docenten of ze denken dat je een studie aan de universiteit aankan.”
Voor het doen van promotieonderzoek heb je een bepaalde mentaliteit nodig, vindt Merijn. “Je moet gemotiveerd zijn, want het hele traject duurt vier jaar. Daar moet je tegen opgewassen zijn. Bovendien moet je je kunnen focussen, nieuwsgierig zijn en onderzoek doen echt leuk vinden.”
Intensiever
Vincent ziet ook een valkuil: je kunt er non-stop mee bezig zijn. “Het PhD-traject is intensiever dan een normale baan”, vertelt hij. “Er wordt veel van je gevraagd. Je leidt ook studenten op in het lab en geeft practica aan bachelorstudenten. Als je het goed plant, kun je alles in 8 à 9 uur per dag doen.” Merijn voegt toe: “De druk die je voelt, komt voornamelijk van jezelf.”
Ook al voer je het onderzoek zelf uit, je staat er niet alleen voor, zegt Sjoerd. “Er zijn twee promotors die je kunnen helpen en je kunt terecht bij iemand van de faculteit. Ook zijn er meerdere PhD-studenten bezig met onderzoek.”
Doorzettingsvermogen
Merijn, Sjoerd en Vincent zijn alle drie oud-studenten van Paula Contreras Carballada, docent Chemie bij Avans in Breda. Ze is van mening dat je als student vooral twee dingen moet hebben als je wilt promoveren: doorzettingsvermogen en gedrevenheid. “Je moet niet gaan promoveren omdat je denkt dat je er een betere baan door krijgt of meer geld gaat verdienen, want dat klopt niet. Je moet het leuk vinden om jezelf uit te dagen en tegen frustraties kunnen. Als het je leuk lijkt: go for it.”
Studenten die willen weten of onderzoek doen iets voor hen is, raadt de docent aan stage te lopen aan een universiteit of onderzoeksinstelling. Ook is het slim om de masterdagen van de universiteiten te bezoeken. “En via docenten kun je in contact komen met alumni van Avans die een PhD-traject volgen. Zij kunnen je vertellen wat het echt inhoudt.”
Contreras Carballada promoveerde zelf aan de Universiteit van Amsterdam en werkte als postdoc aan de Universiteit Leiden. Ze had niet verwacht als docent in het hbo terecht te komen. “Ik merkte dat ik als postdoc de managementkant niet leuk vond. Je moet bijvoorbeeld zelf op zoek naar geld voor je onderzoek. Ik was mijn creativiteit als chemicus kwijt. Mijn professor suggereerde dat docent op het hbo iets voor mij kon zijn. Ik houd van interactie met jongvolwassenen. Ik heb mijn plek gevonden.”
Punt. Of had jij nog wat?