Emily van de Burgt en Youri Vermeulen, vierdejaarsstudenten Integrale Veiligheidskunde (IVK) in Breda, werken als cybervrijwilligers bij de politie. In die rol ondersteunen ze agenten bij het opnemen van aangiftes die te maken hebben met cybercrime.
Iemand is op internet met je identiteit aan de haal gegaan of je bent opgelicht en tienduizend euro kwijt. De meest logische stap is dan aangifte doen bij de politie. Cybervrijwilligers Emily en Youri zorgen er samen met de verbalisant, de agent die het proces-verbaal opneemt, voor dat tijdens het gesprek de juiste vragen gesteld worden.
“Aan het begin van de week kijken we welke geplande aangiftes te maken hebben met cybercrime”, vertelt Emily. “We vragen mensen vervolgens of die verplaatst kunnen worden naar zaterdag. Dan kunnen wij aanwezig zijn bij de aangifte. Door het stellen van de juiste vragen verloopt het onderzoek naar het misdrijf makkelijker.”
Vacature
Een jaar geleden zagen de studenten de vacature voor de functie bij de politie op Blackboard. Voor Youri kwam die op het juiste moment. “Na mijn opleiding IVK wil ik naar de Politieacademie. De ervaring die ik opdoe als vrijwilliger staat goed op mijn cv.” Het is dan wel geen betaalde functie en ze dragen geen uniform, de studenten zijn wél officieel beëdigd als politieambtenaar. “We horen er echt bij”, vertelt Youri. “Er is ook gezegd dat ze hopen dat we blijven, dat we doorgroeien in de organisatie.”
Emily weet nog niet wat ze na haar opleiding wil doen, werken of doorstuderen, maar wél dat het iets met cybercrime moet zijn. “Dit is een laagdrempelige manier om binnen te kijken bij de politie en de verschillende functies te ontdekken. Zo kan ik zien of het werk bij me past. Maar ik ben me er ook van bewust dat het goed staat op m’n cv.” Over de sfeer binnen de organisatie is ze heel positief. “Het is een warme, vriendelijke omgeving, iedereen is heel open.” In totaal zijn ze met vijf studenten die werken als cybervrijwilliger.
Concrete opdrachten
De vacature verscheen op Blackboard dankzij Roel de Beer, docent bij IVK in Breda. “In jaar 3 gaan studenten aan de slag met concrete opdrachten van bedrijven of organisaties”, vertelt De Beer. De politie in Breda was er daar een van. “Daarna kwam de vraag of er studenten waren met kennis van of affiniteit met cybercrime die wilden helpen bij fysieke aangiftes.”
Zes tips om phishing tegen te gaan
“Phishing is een van de bekendste vormen van cybercrime”, zegt Emily. Op politie.nl staan tips om phishing te voorkomen:
– Reageer nooit op e-mails, appjes of sms’jes waarin gevraagd wordt om een persoonlijke inlogcode of pincode. Verwijder het bericht meteen. Klik niet op de link die erin staat.
– Klik niet op betaalverzoeken van onbekenden.
– Stuur je bankpas niet op. Een bank vraagt daar nooit om. Een oude pas moet je doorknippen en weggooien.
– Stuur ook nooit een kopie van je identiteitsbewijs op. Je BSN-nummer kan gebruikt worden om een bankpas aan te vragen.
– Zet geen foto van je rijbewijs op social media, de persoonsgegevens kunnen worden misbruikt.
– Zorg dat wachtwoorden veilig zijn en verander ze regelmatig. Wees er zeker van je laptop de laatste software- en beveiligingsupdates heeft gehad.
Cybercrime is een basisvak binnen IVK. “Het is een brede opleiding”, zegt De Beer. “Daarnaast leren studenten bijvoorbeeld ook over arbeidsveiligheid en nationale veiligheid. We leiden studenten op tot regievoerders die zich bewust zijn van risico’s en op de juiste plekken maatregelen nemen.”
De opleiding wil de praktijk naar binnen halen en bij de politie is behoefte aan co-creatie merkte De Beer. “We ontwikkelen onderwijs rondom cybersecurity, in de vorm van een keuzemodule of minor. Daarin behandelen we niet alleen de technische kant, maar ook de sociale. Daar vallen bijvoorbeeld fake news en cyberpesten onder. We moeten daar grip op krijgen.”
Goede basis
Na het doorlopen van de sollicitatieprocedure bij de politie kregen de studenten verschillende lessen en trainingen. Ze leerden onder andere over het aangifteproces, wat je wel en niet kunt zeggen. Ook draaiden ze een dienst op straat mee. “We merkten dat we door het vak beroepsvaardigheden al een goede basis hadden, bijvoorbeeld op het gebied van gesprekstechnieken”, zegt Youri. “De theorie die we op school hebben gehad, kunnen we bij de politie toepassen”, vult Emily aan. “Dat maakt een gesprek makkelijker en ik voel me daardoor ook zelfverzekerder.”
Wat ze als vrijwilligers kunnen toevoegen aan een gesprek, verschilt per keer. “Bij een oudere agent zal dat meer zijn”, zegt Emily. “Bij sommige gesprekken maak ik bijvoorbeeld een tijdlijn om erachter te komen wat er precies is gebeurd.” Dat ze nog jong zijn en opgegroeid met allerlei digitale middelen, geeft ze een voorsprong. Emily: “Maar ik heb ook zelf veel interesse in cyber en het is een belangrijk deel van mijn opleiding. Bij de politie is mijn kennis verdiept, maar ik heb ook aan zelfstudie gedaan.”
Contacten
De studenten merkten dat binnen de politie cybervrijwilligers niet bij iedereen bekend zijn. “Maar collega’s reageren enthousiast als we uitleggen wat het inhoudt”, zegt Youri. Hij hoopt het werk tijdens zijn studie nog te blijven doen en de contacten die hij opdoet te kunnen inzetten voor een afstudeerstage.
Hij raadt het andere studenten zeker aan om een bijbaan te zoeken die gerelateerd is aan hun opleiding. “Het staat goed op je cv en het levert je handige connecties op. Zelf werk ik ook nog in de beveiliging.” De opleiding IVK stimuleert het wel dat studenten op zoek gaan naar een relevante bijbaan, “maar dat is aan de studenten zelf”, zegt opleidingscoördinator De Beer. “Studenten werken bijvoorbeeld ook tijdens het HBO Intro Festival als sfeerbeheerders, samen met een professioneel beveiligingsbedrijf.”
Punt. Of had jij nog wat?