Alsof hij het nog niet druk genoeg had met lesgeven en muziek maken, vond Vincent Koreman dat hij best nog wel wat tijd over had om boekenmaker te worden. In de pandemie begon de medewerker van St. Joost School of Art & Design aan Hellscapes, een boek vol met tekeningen gemaakt door kunstmatige intelligentie. En nu is het bijna af.
Hoe kwam je op het idee een boek te maken?
‘’Tijdens de lockdowns zat ik net als veel andere mensen thuis en was er weinig leuks te doen. In die tijd raakte ik steeds meer geïnteresseerd en geïnspireerd in kunstmatige intelligentie. Om daar zelf beelden mee te creëren is op consumentenniveau nog vrij nieuw. Ik vond het heel tof, dus besloot me erin te verdiepen. Ik ging wat rommelen met ai-programma’s en wilde weten of ik dat kon inzetten om zelf beelden te produceren. Ik ‘trainde’ het programma in het maken van etsen. Hiervoor gebruikte ik beelden van kunstenaars als Gustave Doré, William Blake en Albrecht Dürer, die de tekeningen in het boek Dante’s Inferno maakte. De resultaten daarvan wilde ik in een boek verwerken, omdat de originele inspiratiebronnen ook zo hun beelden deelden. Een boek maakt de cirkel rond.’’
Hoe maakt de AI zijn eigen tekeningen?
‘’Met een door een code ontwikkeld computerprogramma. Dat programma heeft toegang tot mediabibliotheken van verschillende universiteiten, met biljoenen afbeeldingen. Ik kan de computer een opdracht geven, de computer voert het uit door na te gaan welke afbeeldingen uit de bibliotheek op mijn verzoek lijken. Daar maakt de computer dan iets nieuws van. Vervolgens voerde ik het eigen werk van de computer telkens opnieuw in. Daardoor ontwikkelde het programma als het ware zijn eigen stijl. Zo werden de tekeningen van de AI steeds donkerder en duisterder van stijl, met veel ondergrondse, helsachtige landschappen. Dat vond ik echt fascinerend en heel gaaf om te zien. Daarom ook de titel Hellscapes.
Het maken van nieuwe afbeeldingen duurde soms best lang. De computers werken heel snel, maar omdat ze zóveel media moeten vergelijken, zette ik vaak ’s avonds de computer aan om de ochtend erna te zien wat de AI had gemaakt. Vooraf wist ik ook niet wat het programma maakte, omdat de computer voortborduurde op eigen werk.’’
Ben jij dan wel de maker van de tekeningen, als je zelf niets hebt gemaakt?
‘’Eigenlijk niet nee, dat is de AI. Maar omdat de computer geen persoon is en dus geen copyright heeft, is de bestuurder van het programma de eigenaar. Dat ben ik. Maar het is gebruikelijk om in deze situaties de maker van de code te benoemen. Dus dat doe ik ook. In dit proces voelde het meer alsof ik een curator was.
De beelden van de computer zijn niet van echt te onderscheiden. Als je het niet zou weten, zou je denken dat het door een kunstenaar is gemaakt. Zo goed zijn ze.’’
Wat is er in het boek te zien?
‘’Een aantal tekeningen die lijken op christelijke illustraties. Die vind ik interessant, omdat ze een interpretatie zijn van de maker. Neem een beeld waarin de ‘poort naar de hel’ wordt afgebeeld: niemand weet hoe die plek eruitziet. Het is helemaal gebaseerd op het verbeeldingsvermogen van de maker. Dat vind ik heel interessant en leuk om mee te werken.’’
Was dit een eenmalig project, of ga je meer maken met kunstmatige intelligentie?
‘’Ik ben bezig met animaties en korte films, daar ben ik ook in geschoold. Maar kunstmatige intelligentie in kunst en media gaan we in de toekomst nog heel veel meer zien. Daar ben ik van overtuigd. Ik gok dat binnen vijf jaar de helft van de mediavormen gemaakt wordt door AI. Het kan zomaar zijn dat nieuwsberichten worden geschreven door computers, maar ook Spotify en Netflix zijn erg invested in het onderwerp.’’
Om honderd uitgaves van het boek te kunnen laten drukken, startte Koreman een crowdfundactie. Daar vind je ook meer informatie over het boek van de Avansmedewerker.
Punt. Of had jij nog wat?