Naast haar werk als transitieteam-medewerker op Avans, is Nina van den Heuvel sinds een paar maanden uitvaartverzorger. In haar vrije tijd rondde ze haar opleiding af voor het vak waar ze haar toekomst ziet liggen. “Het is een mooi en fijn vak, al zou je dat niet associëren met overlijden.“
Vijf jaar geleden overleed de oma van Nina Van den Heuvel na een ziekbed van een half jaar. Al toen zij ziek was, besprak de familie met haar en elkaar welke wensen er waren voor de uitvaart. Dat resulteerde in een dienst die volledig werd verzorgd door de familie zelf, met een grote rol voor Van den Heuvel. Toen daarna nog andere familieleden en bekenden overleden en er diensten volgden waarin ze wederom betrokken was bij de verzorging, ontstond bij haar het idee om een opleiding tot uitvaartverzorger te volgen. “Ik hield er een warm, dankbaar en waardevol gevoel aan over en was er goed in. Het was mooi om familie te kunnen ontzorgen. Het feit dat ze vertrouwen in je hebben, je een inkijkje geven in hun levens en in die van de overledene op het meest kwetsbare moment in hun leven: dat vond ik heel mooi”, vertelt de Avansmedewerker.
Middenstip
Wanneer Van den Heuvel uitvaarten bijwoonde van mensen die wat verder van haar af stonden, viel het haar op dat er best wel eens wat beter kon. Dat zat hem in het persoonlijker maken van een uitvaart, passendere muziekkeuzes of de locatie. “Pas was ik op de uitvaart van iemand die van oeroude Hollandse muziek hield. Op de dienst draaiden ze toen iets van Marco Borsato. En als iemand voorzitter van een voetbalvereniging was, moet je de uitvaart dan wel bij Dela houden? Kun je dat dan niet beter doen op de middenstip of in de kantine? Hetzelfde geldt voor een uitvaart van iemand die vrijwilliger was op een kinderboerderij. Dan kan een koffietafel bij het schuurtje op die boerderij.”
“Als uitvaartverzorger moet je werelden bij elkaar brengen. Als ik ervoor kan zorgen dat de familie zich nog even verbonden voelt met de overledene, is dat mooi”, zegt de Avansmedewerker. Ze geeft aan dat zoiets wel moeilijk te regelen is, in de korte periode waarin veel belangrijke keuzes gemaakt moet worden. “Nabestaanden hebben vaak geen idee wat ze moeten doen, er rust een taboe op overlijden. Het is dan mijn taak om ze erbij stil te laten staan wat de overledene had gewild en niet alleen wat zij willen. Zodat iedereen met gepast geluk kan terugkijken op een mooie dienst.”
STAP-subsidie
Eigenlijk wilde Van den Heuvel al na het overlijden van haar oma de opleiding tot uitvaartverzorger volgen, maar ze vond zichzelf toen nog te jong. Dat veranderde toen de ze vorig jaar met een STAP-subsidie een thuisstudie kon volgen. Iedere zaterdagochtend werkte ze aan de studie. “Dat viel me erg mee. Ik was bang dat het me te veel zou raken. Dat was niet zo: ik ben er juist praktisch in gaan staan, alsof het een opleiding tot bakker of juf was”, vertelt ze. “Sommige opdrachten stonden vast, zoals hoe je een overlijden moet melden bij de gemeente. Maar we hadden ook opdrachten waarbij we een fictieve uitvaart moesten verzorgen voor een vogelliefhebber. Op papier stond dat wat ik bedacht dan zo mooi, dat het bijna jammer was dat dat niet kon.”
Geen ruzie sussen
Een uitvaartverzorger moet volgens Van den Heuvel goed luisteren naar de wensen van de overledene en de nabestaanden. “En je moet het woord nemen wanneer dat nodig is. Soms is er ruzie tussen families. Dan is het niet jouw taak om die te sussen, maar wel om uiteindelijk achter de wensen te komen. In gesprek gaan is dan belangrijk”, zegt ze. “Ook moet je niet hard zijn. Het is oké om wat te voelen en emoties te tonen. Zolang je maar de organisatie en het geheel blijft overzien.”
Toekomst
Haar diploma haalde Van den Heuvel met een 9.8 gemiddeld en haar eindwerk ontving ze een 10. Dat betekent niet dat ze direct aan de slag gaat als uitvaartverzorger. Daar vindt de pas afgestudeerde haar werk bij het transitieteam en OERexamensupport op Avans nog te leuk voor. Wel begint ze over een tijdje met het schrijven van in memoriam-teksten als zelfstandige. “Daarna wil ik in deeltijd bij een uitvaartverzorger gaan werken, om op de achtergrond wat dingen te doen. Om uiteindelijk zelf door te rollen in het vak. Dat kan binnen nu en vijf jaar gebeuren, maar ook over tien jaar. Mijn toekomst ligt er”, aldus Van den Heuvel, die het een mooi beroep vindt. “Al zou je warm, mooi en fijn niet meteen associëren met overlijden en de uitvaartbranche.”
In haar werkzaamheden is de Avansmedewerker veel bezig met de uitvaarten van anderen. Dat heeft haar ook aan het denken gezet over haar eigen dienst. Een lijst van nummers die ze gespeeld wil hebben, staat al een tijdje tussen haar documenten. “Homesick van Dua Lipa moeten ze draaien, De Neus Omhoog van Rowwen Hèze en The Opposites. Ook wil ik een begrafenis met Gilde-eer. Dat betekent dat de kist wordt binnengebracht onder begeleiding van de Dodentrom”, vertelt Van den Heuvel, voor wie het vaststaat dat het in ieder geval geen duffe dienst wordt. “Geen verdrietige dingen en maximaal een half uur. En daarna borrelen. Zet mij maar in het midden van de kroeg neer. Een pilsje en wijntje erbij, met een bitterbal. Gas erop.”
Punt. Of had jij nog wat?