Aan de Pabo in Breda zijn afgelopen september 198 kersverse studenten gestart. Van dit aantal zijn er 48 studenten man. Als er wordt gekeken naar de man-vrouwverhouding, kan er geconcludeerd worden dat er een tekort aan mannelijke studenten is. Dat zegt Anton Wolvekamp. Hij is voorzitter van de Pabo-focusgroep diversiteit en inclusie en docent muziek. Maar daar gaat het niet alleen om. De Pabo wil de diversiteit in het algemeen verbeteren, aldus Anton Wolvekamp.
De Pabo, de opleiding tot Leraar Basisonderwijs. Ook Avans Hogeschool biedt het aan. Derdejaarsstudenten Timo Fijneman, Koen Lutgendorff en Jelle Volleman worden opgeleid tot Leraar Basisonderwijs aan de Hogeschoollaan in Breda. Tijdens de studie maken de studenten de keuze of ze zich willen focussen op jonge of oudere kinderen. Wel krijgen de studenten colleges in hoe ze les moeten geven aan kinderen uit alle groepen. Timo volgt de richting jonge kind, hier focus je je op groep 1 tot en met groep 4. De derdejaarsstudent zit met alleen maar vrouwen in de klas.
Ook Jelle specialiseert zich, net als Timo in het jonge kind. ‘’Ik wilde altijd graag in groep 7 en 8 lesgeven. Ik vond de kleuters maar niks, tot ik een half jaar stage liep bij de kleuters. Jonge kinderen zijn heel enthousiast en gemotiveerd om iets te doen.’’ Jelle koos daarnaast het profieldeel muziek. ‘’Muziek wordt door nog twee andere mannelijke studenten gevolgd. Bij mijn andere vakken ben ik vaak de enige jongen.’’ Koen volgt, als enige van de drie, de richting ouder kind. Hier ligt de focus op groep 5 tot en met 8. In zijn klas zitten wel wat meer jongens. ‘’Ik zit met 26 studenten in de klas, hiervan zijn er 9 mannen.’’
Diversiteit
De Pabo streeft naar diversiteit in de volle breedte. Zo wordt er volgens Jolanda Koenraadt – de Weert, instroomcoördinator bij de Pabo, niet alleen gekeken naar de verhouding man-vrouw. ‘’Meer mannen voor de klas is een logisch aandachtspunt, maar wat ons betreft, gaat dat verder.’’
‘’Ieder kind gun je minstens één jaar een leerkracht, waar ze zich in herkennen’’, vertelt Wolvekamp. Dan kan het volgens hem bijvoorbeeld gaan om een leerkracht met een andere afkomst dan de Nederlandse of een leerkracht die zich anders identificeert dan man of vrouw. De studie in Breda is niet de enige die meer diversiteit wil. Daarom is de opleiding aangesloten bij de alliantie Divers voor de Klas. Dat is een landelijke organisatie die zich bezighoudt met het krijgen van leraren met verschillende achtergronden voor de klas. Volgens Divers voor de Klas zou de ontwikkeling van het kind beter worden met diverse leerkrachten voor de klas. Dat zorgt voor passender en kwalitatief beter onderwijs. Ook zijn er volgens Wolvekamp meer rolmodellen nodig. Dat zijn personen die een voorbeeldfunctie hebben voor een bepaalde groep. In dit geval zou dat een leraar zijn voor een groep leerlingen.
Juffenopleiding
Het gebrek aan een hoog aantal mannelijke studenten vinden studenten Koen en Timo niet zo erg. ‘’Het stoort mij niet heel erg. Ik kan met iedereen overweg. Het is heel gezellig in mijn klas, maar ik heb vrienden gemaakt in de eerste. Het is dus niet dat ik nu nog veel nieuwe banden maak’’, vertelt Koen. Ook Timo vindt het niet storend. Wel merkt de student dat het beeld van de opleiding, door het hoge aantal vrouwelijke studenten, als vrouwelijk wordt gezien. ‘’Als je het er met anderen over hebt, zeggen ze vaak: ‘oh dat is zo’n juffenopleiding’. Ik ben alleen geen juf.’’
Jelle mist soms wel een paar mannen in de klas. ‘’Als ik met de twee andere mannelijke studenten bij muziek zit, kan ik beter mijn ei kwijt. Ik kan dan over andere dingen praten. Het is niet dat ik niet met de vrouwelijke studenten kan praten, want dat is ook super gezellig. Ik mis het alleen wel.’’
Divers team
Avans is druk bezig met het werven van nieuwe studenten. Zo worden er verschillende activiteiten, voorlichtingen en proefstudeerdagen georganiseerd. Vanaf dit schooljaar besteden ze daarbij extra aandacht aan het onderwerp diversiteit. ”Op wervingsdagen en open dagen zetten we een team klaar dat bestaat uit diverse studenten en docenten, met verschillende achtergronden en genders. Wij vinden het namelijk belangrijk dat toekomstige studenten zichzelf kunnen herkennen in het team’’, aldus Koenraadt – de Weert, instroomcoördinator bij de Pabo. Koen is een van die mannelijke promostudenten op open dagen. Hij merkt dat jongens eerder op hem afstappen dan op de vrouwelijke promostudenten. ‘’Ik denk dat er erg belangrijk is dat jongens zien dat er ook mannen op de opleiding zitten.’’ De Pabo is ook aangesloten bij Rap voor de Klas. Hier kunnen geïnteresseerde studiekiezers een dag meelopen in het basisonderwijs. Zo krijgen ze een beter beeld van wat het onderwijs precies inhoudt.
Uitdaging
De Pabo is bezig met diversiteit en hoe ze dat kunnen verwerken in hun onderwijs. Doordat de studie is aangesloten bij Divers voor de Klas, merkt Wolvekamp, voorzitter van de Pabo-focusgroep, dat meer opleiders worstelen met diversiteit in het onderwijs. ‘’Het is echt een zoektocht naar de manieren en stappen die je moet zetten om meer diversiteit te krijgen.’’ Koenraadt – de Weert: ‘’We proberen vooral te laten zien wat voor leuk beroep het is. We hopen hiermee dat er meer mensen met verschillende achtergronden gaan kiezen voor de opleiding.”
Diversiteit is erg belangrijk, maar volgens Koenraadt – de Weert gaat het uiteindelijk om het opleiden van goede leraren. Tijdens hun studie focussen studenten zich op de onderbouw of bovenbouw, maar dit betekent niet dat ze alleen daar les mogen geven. De bevoegdheid van studenten om les te geven, na het halen van hun diploma, geldt voor heel het basisonderwijs. Als leerkracht moet je voor alle klassen kunnen staan. Daarom bestaat veertig procent van de opleiding uit werken in de praktijk. Op deze manier maken studenten al vroeg kennis met het beroep. ‘’Wij vinden het belangrijk dat een student een bewuste keuze maakt voor de opleiding. Het gaat erom dat je als student gemotiveerd bent en een goed beeld van de opleiding en het beroep hebt.’’ Volgens Koenraadt – de Weert heeft dat ook invloed op de uitval. ”Als je niet gemotiveerd bent, haal je de opleiding niet. Het maakt dan niet uit of je een jongen of meisje bent.”
Punt. Of had jij nog wat?