De Boekenweek is van start gegaan. Daarin wordt stilgestaan bij het (Nederlandse) boek. Ook onder Avansmedewerkers bevinden zich schrijvers, met elk hun eigen verhaal. Punt stelt er twee aan je voor, met vandaag: Daniel Sarrafzadeh Zargar. De docent bij de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek bracht onlangs zijn boek Geketend in Vrijheid uit, dat over migratie gaat.
Al meer dan dertig jaar schrijft Sarrafzadeh. Dat begon met korte verhalen en romans “zonder boodschap”, zegt de Avansdocent over zijn vroegere werk. “Het was voor lezers die tijd wilden doorbrengen met een verhaal voor het slapengaan. Nu dacht ik: ik wil een interessant boek schrijven met een serieuze boodschap, dat voor veel lezers interessant is en ook een grapje bevat.”
Zijn roman gaat over migratie naar Nederland en wat er kan gebeuren als je asiel hebt aangevraagd in dit land. Het verhaal wordt verteld vanuit zeven personages die allemaal een verblijfsvergunning proberen te krijgen. “Je volgt een persoon die een vergunning krijgt en leest hoe het daarna met diegene gaat. Een ander krijgt geen vergunning en wordt daardoor illegaal. Er zijn meerdere uitkomsten mogelijk, hoe het met die mensen afloopt lees je in het boek”, vertelt Sarrafzadeh, die zijn personages baseerde op mensen die hij ontmoette in de jaren dat hij werkte voor Stichting Vluchtelingenwerk. Hij stond daar als vertaler mensen bij die in het asielproces zaten. “Hun verhalen heb ik verwerkt in dit boek.”
Over de auteur
Daniel Sarrafzadeh kwam in 2001 vanuit Iran naar Nederland en kwam terecht in een asielzoekerscentrum in Dongen. Hij kreeg een tijdelijke verblijfsvergunning en begon daarmee aan een opleiding bij Avans, maar kreeg geen definitieve verblijfsvergunning. Hij belandde tijdelijk op straat in Tilburg, maar vond na een paar weken onderdak, waardoor het hem lukte zijn studie op Avans af te ronden. Een paar weken na zijn afstuderen begon hij als assistent op de hogeschool. Niet vast in dienst, want een verblijfsvergunning had hij nog niet. Dat veranderde in 2007. De Tweede Kamer stemde toen in met een generaal pardon: migranten die al langere tijd in Nederland verbleven en eerder hun verblijfsvergunning geweigerd zagen, kregen die alsnog. Dat gold ook voor Sarrafzadeh, die daarna een baan vond als docent bij de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek.
Misverstanden
Het verhaal geeft volgens de docent een realistische inkijk in het asielproces in Nederland en laat zien waar de moeilijkheden rondom integreren zitten. “De meeste problemen ontstaan door misverstanden. Je kunt van nieuwkomers niet verwachten dat ze voor 100 procent de Nederlandse cultuur en regels begrijpen. Ze kunnen geen Nederlanders worden, dat is onmogelijk”, vindt de docent. In zijn boek geeft hij ook adviezen over hoe migranten en Nederlanders kunnen omgaan met elkaars verschillende culturen.
Leren
Het boek van Sarrafzadeh is voor mensen die migratie overwegen, voor mensen die in hun werk te maken krijgen met het onderwerp en voor mensen die geïnteresseerd zijn in het thema migratie en daar graag wat meer over willen lezen. “Ze kunnen ervan leren. En het is ook gewoon voor mensen die van lezen houden: ik heb al gehoord dat mensen niet meer kunnen stoppen met lezen als ze eraan beginnen”, zegt de docent lachend. Volgens hem is het een serieus boek. “Maar het heeft ook leuke stukken.”
Sarrafzadeh: “De boodschap van het boek is niet dat migratie aangemoedigd wordt en mensen gelijk hun koffers moeten pakken. Het is geen oplossing voor alle mensen die in hun eigen land problemen hebben. In de roman wil ik alle factoren laten zien die een rol spelen als migratie wordt overwogen. Het is een verhaal dat kan helpen om de juiste beslissing te nemen.”
Crowdfundactie
Sarrafzadeh schreef het boek in eerste instantie in het Farsi, de officiële taal die in Iran gesproken wordt. Daar bracht hij het boek met wat hulp van een bekende uit. Dat deed hij zodat mensen uit Iran die nadenken over migratie, kunnen lezen hoe dat in de werkelijkheid gaat. Zijn grote droom is echter om het boek ook in het Nederlands uit te brengen. Een hele opgave, want een vertaler die dit direct kon doen was er niet.
Daardoor werd het eerst vertaald naar het Engels, waarna het pas in het Nederlands vertaald kon worden. Dit hele proces kostte de docent al zijn spaargeld, waardoor hij nu geen middelen heeft om het boek zelfstandig uit te geven. Daarvoor heeft hij drieduizend euro nodig. Een collega kwam op het idee om een crowdfundactie voor de docent op te zetten. “De laatste stap. Ik wil mensen vragen of ze me met een bijdrage kunnen helpen mijn boek op de markt te brengen. Als dat gebeurt, weet ik zeker dat mensen doorhebben waarom ik dit boek schreef. Dat zou me heel trots en blij maken.
Het schrijven van zijn boek kostte hem in totaal negen jaar. Dat komt volgens hem door zijn perfectionisme. “Als ik iets doe, wil ik het goed doen. Soms bleef ik maar corrigeren”, zegt Sarrafzadeh, die de smaak wel te pakken heeft en nadenkt over een tweede boek. Dat moet gaan over kinderen van migranten die recent naar Nederland zijn gekomen. “Ik wil laten zien hoe het voor hen is om op te groeien tussen twee culturen. Daar gaat het in dit boek een beetje over, maar niet zo uitgebreid.”
Punt. Of had jij nog wat?