Negen Nederlandse universiteiten bij beste 200 in Shanghai Ranking

Negen Nederlandse universiteiten horen bij de beste tweehonderd van de wereld, vinden de makers van de Shanghai Ranking. Op nummer één staat nog altijd Harvard University – voor zolang het duurt.

Voor de Nederlandse universiteiten aan de top van de Chinese wereldranglijst verandert er weinig. Utrecht staat een plaatsje lager dan vorig jaar op nummer 56 en Groningen zakt van 69 naar 73. De zeven andere Nederlandse universiteiten in de top 200 behouden hun posities.

De verschuivingen zitten daaronder. Maastricht staat niet meer in de top 300, maar in de groep eronder tot plaats 400. De TU Eindhoven wint juist terrein en promoveert naar diezelfde top 400. De Universiteit Twente raakt achterop en behoort niet langer tot de beste 500. Tilburg blijft de hekkensluiter (701-800).

Waarde
Het is de vraag hoeveel waarde je hieraan moet hechten. Volgens critici kun je universiteiten niet samenvatten in één enkele score. De criteria zouden willekeurig zijn of niet altijd meten wat je wilt weten. De Universiteit Utrecht werkt om die reden niet meer mee met ranglijsten waarvoor universiteiten zelf data moeten aanleveren.

De Shanghai Ranking heeft daar geen last van, want die gebruikt alleen openbare data. De makers kijken onder meer hoeveel Nobelprijzen en Fields Medals alumni en staf winnen. Ook bijvoorbeeld het aantal publicaties in de gezaghebbende tijdschriften Nature en Science tellen mee.

Andere rankings kijken onder meer naar reputatie, internationalisering en de samenwerking met het bedrijfsleven. Hoeveel gewicht je toekent aan zulke criteria is inderdaad enigszins willekeurig. In de Leiden Ranking kun je zelf aan de knoppen zitten en je ‘eigen’ lijstjes maken.

Trump
Toch zegt het natuurlijk wel iets dat Harvard University al jarenlang bovenaan staat. Het is de vraag wat er gaat gebeuren nu de Amerikaanse president Donald Trump de aanval op deze universiteit heeft geopend. Hij dreigt hard in de financiering te snijden en wilde eerder buitenlandse studenten wegsturen die aan deze universiteit studeerden (al stak een rechter daar een stokje voor).

Het wetenschapsvijandige klimaat in de Verenigde Staten, waar het gebruik van bepaalde woorden als ‘diversiteit’ al snel tot verlies van overheidsfinanciering leidt, kan haast niet anders dan een negatief effect hebben op de positie van de Amerikaanse universiteiten in ranglijsten als deze.

Aan de andere kant is hun positie zo sterk dat ze wel een klap kunnen hebben. In de top tien staan acht Amerikaanse universiteiten plus de Britse universiteiten van Cambridge en Oxford. De eerste niet-Angelsaksische universiteit staat op nummer 13: de Franse Paris-Saclay Universiteit. China heeft inmiddels zes universiteiten in de top 50.

Bezuinigingen
Het is eveneens de vraag wat er met Nederlandse universiteiten gaat gebeuren, gezien de bezuinigingen van het kabinet. De gevolgen van zulk beleid (extra uitgaven of bezuinigingen) zijn pas op de langere termijn zichtbaar.