Dat vierdejaarsstudent Manon Beernink haar afstudeerproductie aan eenzaamheid zou wijden, wist ze al een paar jaar. De student bij St. Joost School of Art & Design kampte zelf met eenzaamheidsgevoelens, en hoopt met haar film Leef Tijd nog maar eens aan te stippen dat het een serieus te nemen thema is. In coronatijd, maar vooral ook daarbuiten.
Leef Tijd had zo een persoonlijke documentaire over Manon kunnen zijn. Zelf voelde ze zich namelijk ook een lange periode eenzaam. Dat was voor corona al zo, maar de pandemie maakte het een stuk erger. “Ik voelde me al niet verbonden met anderen, maar het moment in de lockdown dat ik écht geen mensen meer om me heen had, was die verbondenheid nog verder te zoeken. Je bent helemaal op jezelf aangewezen. Dat was lastig”, vertelt de laatstejaarsstudent.
Stoer doen
Toch wordt Leef Tijd een fictieve film. Op die manier haalt Manon meer uit haar productie en kan ze een vollediger verhaal vertellen, denkt ze. “Het risico van eenzame jongeren volgen tijdens de lockdown, met een camera op hun gezicht, is dat ze zichzelf groot houden en stoer doen. Jezelf kwetsbaar opstellen kan lastig zijn, er zit een stigma op je eenzaam voelen. Als filmmaakster kom je dan maar moeilijk bij de echte gevoelens”, vertelt ze. “Daarnaast zijn er ook al wat documentaires over jongeren tijdens de lockdown, gemaakt door grote productiebedrijven. Zij hebben meer middelen en werken sneller dan ik. Het voordeel daarvan is dat ik het wel als inspiratie kon gebruiken voor mijn film.”
Coming of Age
Leef Tijd wordt een coming-of-age-film waarin de kijker de 21-jarige Eva volgt. Door de lockdown zit ze gedwongen thuis, waardoor haar al eerder aanwezige eenzaamheidsgevoelens toenemen. Je ziet hoe het Eva voor, tijdens en na de lockdown vergaat, in niet-chronologische volgorde. “Tijdens de lockdown merkte ik dat ik vaak niet meer wist welke dag het nou was. Alle dagen leken op elkaar”, zegt Manon. “In de film zie je hoe Eva met zichzelf in de knoop zit en gedwongen wordt een vriendschap met zichzelf aan te gaan. Behalve de vier muren om haar heen, heeft ze niemand anders.”
De thema’s eenzaamheid en mentale problemen zijn voor Manon een terugkerend onderwerp in haar tijd bij de kunstacademie. Zo maakte ze al eens een installatie, experimenteerde ze met fotografie en schreef ze een essay over ‘de ander’. Met haar afstudeerfilm, waarvoor ze in Breda, aan zee én bij Avans gaat filmen, hoopt ze dat jongeren iets herkenbaars zien.
“Ik film in de stijl emotioneel realisme. Dat betekent dat ik heftige emoties aanzet met licht. Realistisch hoeft dat overigens niet te zijn. Juist door van het ‘normale beeld’ af te stappen en op het gevoel te focussen, hoop ik dichterbij de rauwe emotie te komen. Ook maak ik gebruik van long shots, om de emoties ruimte te geven en de leegte van de tijd weer te geven.”
Niet romantiseren
Veel Nederlandse films met een zwaar thema bevatten vaak ook de nodige portie humor. Om het luchtig te houden. Daar hoeft de kijker in Leef Tijd niet op te rekenen, verklapt Manon. “Het wordt een rauwe film en daar deins ik niet voor terug. Ik wil het thema niet romantiseren. It is what it is.”
‘Het is een rauwe film, daar deins ik niet voor terug’
Geen pleister voor eenzaamheid
Met Manon gaat het trouwens inmiddels alweer een stuk beter. “Mede doordat ik nu zoveel met het thema bezig ben, kan ik het een plekje geven. Dat lukt beter met beeld dan wanneer ik het met woorden moet doen. Ik hoop dat jongeren die het moeilijk vinden om over eenzaamheid te praten, straks kunnen wijzen naar de film”, zegt de afstuderende student. “Er is helaas verder geen pleister voor eenzaamheid. Weet in ieder geval dat je niet de enige bent die zich zo voelt. Hopelijk dient mijn film straks als een beeldende knuffel!”
Manon is een crowdfundactie gestart om geld voor de opnames in te zamelen. De film gaat in juli in première en is dan te zien op de afstudeerexpositie van de kunstacademie. Ook heeft jongerenorganisatie At Ease zich aan de film verbonden. Zij gaan de film in hun lessen gebruiken.
Punt. Of had jij nog wat?