Studenten van Avans Hogeschool wagen graag een gokje in het casino of plaatsen sportweddenschappen. Dat blijkt uit een enquête van Punt. Van de 160 respondenten heeft meer dan de helft ervaring met kansspelen. Daarnaast voelt 1 op de 9 studenten zich beïnvloed door gokreclames om meer te gokken.
Daan* vulde de enquête in. De derdejaarsstudent Bouwkunde in Tilburg gaat eens per maand naar het casino. Vaak met vrienden en puur voor het plezier. De 20-jarige student heeft een limiet voor zichzelf om uit te geven aan gokken. “Maximaal dertig euro per bezoek”, zegt Daan. “Als het geld op is, stop ik. En als ik geld win, stop ik ook.” Zijn vrienden geven niet meer dan vijftig euro per bezoek uit aan kansspelen.
Kleine bedragen
Avansstudenten gokken vaak met kleine bedragen, blijkt uit de enquête. 92 van de 160 studenten gokken soms of vaak, waarvan 68 mensen vinden dat ze dit met kleine bedragen doen. In de vragenlijst is niet gevraagd naar het bedrag waarmee ze wedden. Achttien studenten gokken met middelgrote bedragen en vier doen dit met grote bedragen. Twee mensen zeggen dat liever niet.
Meer dan de helft van de Avansstudenten gokt maandelijks of jaarlijks. Slechts 1 op de 8 studenten doet dit wekelijks. Twee mensen zetten bijna iedere dag hun geld in op kansspelen. Het meeste geld gaat naar casino’s en sportweddenschappen, maar ook gokautomaten en pokeren scoren hoog.
Waar bijna alle studenten wel over eens zijn: gokreclames zijn overal. Op televisie en social media, maar ook bij bushaltes worden advertenties van casino’s het vaakst opgemerkt. 1 op de 9 studenten voelt zich zelfs beïnvloed door gokreclames om meer te gokken.
Gezelligheid
De tsunami aan gokreclames ziet Daan niet als een probleem voor zichzelf. Gokken gaat niet om het winnen van geld, vindt de student. Hij snapt wel dat medestudenten de reclames verleidelijk vinden. “Studenten die uitgaan en drinken denken vast na het zien van zo’n reclame: dat wil ik ook eens proberen. Ik vind dat gokreclames zich niet moeten richten op het winnen van geld, maar op de gezelligheid.”
Teun den Hollander denkt juist dat het verbieden van gokreclames zinvol is. Zeker als de Avansdocent van de Academie voor Sociale Studies in Den Bosch de resultaten hoort uit de enquête. Den Hollander helpt als sociotherapeut bij verslavingskliniek Novadic-Kentron in Vught. Daar behandelt hij ook gokverslaafden.
Drempel hoger
Studenten kunnen volgens hem beter beschermd worden tegen de gokreclames. “Ik ben normaal geen voorstander van dingen verbieden, maar ik denk dat het hier wel effectief werkt. We moeten zoeken naar creatieve manieren om gokken minder aantrekkelijk te maken”, zegt de docent. De drempel moet volgens hem hoger, zoals geen gokkasten meer in snackbars.
Bij het horen van de resultaten over de beïnvloeding van studenten door gokreclames hoeft Den Hollander niet lang na te denken. “1 op de 9 studenten die getriggerd worden door gokreclames om meer te gokken, vind ik niet veel. De andere 8 op de 9 studenten hebben het gewoon nog niet door”, zegt de docent. “Dat is hoe reclames werken. Als ze steeds dezelfde boodschap herhalen, wordt je beïnvloed. Daar kun je je niet tegen wapenen.”
Wat zijn de reacties van Avansstudenten die zich wél getriggerd voelen door gokreclames om meer te gokken? Hieronder een greep uit de antwoorden op de enquête.
Vergunningen
Per 1 oktober zijn de regels rond online casino’s en gokreclames veranderd in Nederland. Het online aanbieden van kansspelen was jarenlang illegaal, maar sindsdien staat de gokmarkt wagenwijd open. Gokbedrijven met een vergunning mogen voortaan kansspelen digitaal aanbieden en daarvoor reclame maken.
De overheid geeft die vergunningen aan casino’s onder voorwaarde dat ze een preventiebeleid voeren tegen gokverslaafden. Maar dat beleid wordt niet gehandhaafd én gecontroleerd, zegt directeur Fred Steutel van gokverslavingskliniek Hervitas.
‘Gloeiende plaat’
Hervitas biedt als eerste in het land behandeling aan gokverslaafden. Steutel ziet de gemiddelde leeftijd in zijn kliniek flink dalen, mede door de gokreclames. “Voor de pandemie lag de gemiddelde leeftijd van gokverslaafden rond 40 tot 45 jaar. Dat is nu al 25 tot 30 jaar”, zegt de directeur.
Waar komt die flinke daling vandaan? “Jongeren konden twee jaar lang nergens terecht. Waar halen ze dan hun plezier vandaan? Ze zien bijvoorbeeld een gokreclame, kruipen dicht op elkaar en beginnen samen met gokken”, zegt Steutel. Het liefst zou de directeur alle gokreclames verbieden. “Gokreclames zijn een druppel op een gloeiende plaat.”
De gemiddelde leeftijd van de respondenten op de enquête van Punt is 20-21 jaar. De man-vrouwverhouding is ongeveer gelijk. Twee mensen identificeren zich anders.
Advertentiekosten
De kosten van gokreclames zijn voor casino’s trouwens een kleine kostenpost in vergelijking met hun omzet, stelt ook Steutel. De Kansspelautoriteit (Ksa) ontving in oktober 28 aanvragen van gokbedrijven voor een vergunning om online kansspelen aan te bieden. Destijds werden tien aanvragen goedgekeurd, maar de verwachting is dat meer bedrijven een vergunning krijgen. Deze tien gokbedrijven investeren wekelijks 3,5 miljoen euro in adverteren. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van van vóór de nieuwe regels per 1 oktober.
Online casino’s verdienen veel meer dan de advertentiekosten. Een voorbeeld is Kindred Group, bekend van Unibet, Maria Casino en Bingo.com. Het bedrijf had in 2017 een omzet van ruim achthonderd miljoen euro en bijna tweehonderd miljoen euro winst. Bij Holland Casino ging dit in 2019 om bijna achthonderd miljoen euro omzet.
Oplichting
Avansstudent Daan ging door de coronacrisis niet meer gokken, verslaafd vindt hij zichzelf zeker niet. Hij let goed op aan welke kansspelen hij zijn geld uitgeeft. Bij de gokautomaten zul je hem bijvoorbeeld niet vinden. Dat vindt hij oplichting. Hij heeft zijn geld liever uit aan pokeren of roulette. “Een gokkast is zonde van mijn geld. Ik doe liever kansspelen waar een beetje tactiek bij komt kijken”, zegt Daan.
Volgens Den Hollander is een gokverslaafde minder goed te achterhalen dan bijvoorbeeld een alcoholist. Gokverslaafden denken ook dat ze niet verslaafd zijn, zegt de docent en sociotherapeut. Den Hollander: “De gemiddelde Nederlander denkt bij verslaving aan een onverzorgde junk op straat met vieze baard en een spuit in zijn arm. Bij wijze van spreken. Gokverslaafden zeggen vaak: ik hoor niet thuis in een kliniek. Je bent pas verslaafd als je middelen gebruikt, zeggen ze dan.”
De resultaten van de enquête lees je ook op ons Instagram-account!
Bedriegers
Steutel sluit zich daarbij aan. Gokverslaafden zijn volgens hem meesters in bedriegen: “Ze zeggen dat het financieel goed gaat, terwijl dat niet zo is.” Volgens de directeur bestaan daar twee oplossingen voor. De eerste is reclame maken voor Cruks. Bij Cruks kunnen mensen zichzelf inschrijven voor een speelpauze van minimaal zes maanden tot maximaal 99 jaar. Gokkers kunnen zich dan niet meer aanmelden bij Nederlandse goksites en een bezoek aan casino’s en speelhallen zit er ook niet in.
De tweede oplossing volgens Steutel: de vervuilers betalen. De vervuilers zijn in dit geval de aanbieders van kansspelen, zoals casino’s en loterijen. Mocht een gokverslaafde financieel in de problemen komen, moeten de aanbieders een schadevergoeding betalen aan de verslaafde. “Alleen dan wordt het preventiebeleid beter uitgevoerd. De aanbieders gaan dan niet alleen een kopje koffie drinken met een gokverslaafde, maar echt uitgebreid in gesprek over bijvoorbeeld de financiën. Ze gaan verslaafden dan vaker weigeren voor een bezoek.”
‘Bloedirritant’
Avansstudenten vinden gokreclames vooral “suf” en “vervelend”. Op de enquête reageren anonieme schrijvers vaak met “Ik vind de reclames bloedirritant” en “Door gokreclames wil ik juist minder gokken”. Sommige studenten hebben veel vertrouwen in zichzelf: “Ik ga niet gokken, omdat ik gewoon een verstandig persoon ben.” Maar ook gelovige studenten reageren: “Het mag niet van mijn geloof.”
Voor Daan gaat het gokken vooral om het plezier. Met zijn broertje won hij ooit een leuk bedrag: honderd euro winst uit een paar centen inzet. Daans broertje was net achttien jaar geworden. Het gewonnen geld was een mooi cadeau voor zijn verjaardag. “We zijn meteen gestopt en speelden niet door met de honderd euro winst. Het is grappig, maar gokken moet wel leuk blijven.”
*Daan is een schuilnaam. De student wil om privacyredenen niet met zijn echte naam in het artikel. Zijn volledige naam is bekend bij de redactie.
Reactie College van Bestuur
”Het is goed dat Punt dit onderzoekt. Gokken (en gokreclames) is een actueel onderwerp en het is relevant om te weten of en hoe dit onder onze studenten leeft.
Voor Avans staat het welzijn van onze studenten voorop. We ondersteunen ze daarbij met uiteenlopende manieren, gericht op het versterken van de weerbaarheid en het voorkomen van uiteenlopende problemen in relatie tot hun welzijn. Verslaving en geldzorgen zijn bijvoorbeeld thema’s.
Dat ondersteuningsaanbod stemt Student Support af op de behoefte van onze studenten. Die behoefte blijkt bijvoorbeeld uit de welzijnsmonitor. Maar ook een onderzoek als dat van Punt is voor Student Support relevante informatie om verder onderzoek te doen en te bezien of en hoe het thema ‘gokken’ onderdeel moet zijn van het ondersteuningsaanbod.”
Punt. Of had jij nog wat?