Met het organiseren van een sessie van Sex Education eerder deze week en een filmavond met de documentaire Acsexybility op Avans, besteedt Avans aandacht aan Pride in juni. Die activiteiten worden mede-georganiseerd door de Roze Helpdesk, waar Chemiedocent Emile Mes vijf jaar geleden betrokken was bij de opzet. Punt sprak toen met hem en blikt nu terug.
Tijdens Pride worden overal in het land activiteiten georganiseerd. De Canal Parades, waarbij deelnemers feestelijk op boten door steden als Amsterdam en Utrecht varen, trekken jaarlijks veel publiek. ”Een feest is mooi, maar veel mensen lijken daardoor de achterliggende gedachte te vergeten. De oorsprong en het fundament van Pride is een protest. Zeker nu is het nodig om terug te gaan naar die basis’’, vertelt Emile Mes, die daarmee doelt op een onderzoek waaruit blijkt dat de acceptatie van de lhbtqia+-community afneemt en geweldsincidenten toenemen.
‘’Daarom ben ik meer geneigd te kijken naar de randevenementen, om te leren van mensen uit de community met hun eigen verhaal. Zelf ben ik niet zo activistisch, maar als ik op social media zie wat er allemaal wordt georganiseerd, begint het te kriebelen. Pride is een moment waarop je kunt laten zien dat we niet alleen staan, we kunnen onze zichtbaarheid vergroten. Je krijgt het gevoel dat je niet alleen staat.’’
Hoe staat het volgens jou momenteel met de acceptatie van de lhbtqia-community?
‘’Als ik zie hoe we op Avans het onderwijs neerzetten, kleinschalig, denk ik dat hier juist veel acceptatie is. In ieder geval bij Chemie, waar een diverse studentenpoule zit en waar denk ik iedereen zichzelf durft te zijn. Iedereen is bij ons open over gender en seksualiteit. Maar landelijk gezien, ook op politiek vlak, stemt het wat minder positief voor de community. Dat baart me zorgen. Jezelf kunnen zijn lukt misschien binnen de schoolmuren, als wij daarvoor zorgen, maar daarbuiten is het de boze wereld. Als je hand in hand loopt met iemand van hetzelfde geslacht of als dragqueen naar buiten gaat, kun je aangevallen worden. Ik denk dat het een landelijke trend is dat de acceptatie minder is.’’
In 2019 zei je dat Avans meer mocht doen normalisering te bevorderen. Hoe is dat nu, vijf jaar later?
‘’Toen ik dat zei, stond de Roze Helpdesk in de kinderschoenen en kwamen veel initiatieven uit onze academie. Meer was er nog niet. Maar het balletje is sindsdien gaan rollen. Vanuit het College van Bestuur is er funding om de Roze Helpdesk breder uit te dragen en dat wordt goed gedaan. Samen met andere academies, studenten en medewerkers die affiniteit hebben met het onderwerp organiseren ze activiteiten. Dat konden wij toen niet want daar was geen tijd en middelen voor. Wel kan het nog beter. Nu komt het neer op een paar docenten die er extra uren voor krijgen. Op zich is dat goed, maar zij hebben ook hun taken als docent, en het is al druk. Door het aanstellen van de diversity officer is iedereen wel steeds beter van elkaars activiteiten op de hoogte.’’
Hoe was het in jouw studententijd om tot de community te behoren?
‘’Ik begon met studeren aan de universiteit in Leiden. Daar was het wat minder vrij voor mijn gevoel. Ik zat in mijn eigen proces en creëerde automatisch een beeld voor mezelf waarin mijn omgeving mijn geaardheid niet zou accepteren. Maar, misschien was dat wel anders geweest als ik het tegen ze had gezegd. Toen ik daarna naar Amsterdam ging, was het klimaat anders, vrijer. Het ging in een stroomversnelling voor mij. Ik vrees dat het beeld dat ik had in Leiden nog steeds iets is wat veel jongeren van nu hebben. Ik hoop dat ze bij mij zien dat het niet uitmaakt, en dat je over alles kunt praten.’’
Wat ging er in jouw studententijd beter op het gebied van acceptatie en behoren tot de community in vergelijking met nu?
‘’De uitgaansscene. Die was rond 2005, toen ik uit de kast kwam, meer gericht op naar een bar gaan en elkaar daar leren kennen. Er was genoeg keus uit plekken waar dezelfde mensen kwamen. Zo leerde ik mijn vriend ook kennen, met wie ik nu al zeventien jaar samen ben. Veel van die plekken zijn nu dicht. Nu is het wat meer gericht op datingapps. Ik heb het idee dat jongeren nu niet per se meer zoeken naar een exclusieve plek om uit te gaan, ze zoeken eerder naar een inclusieve plek in het algemeen. Naar een plek waar het niet uitmaakt welk gender je hebt, het is wat meer fluïde.’’
Wat ging er toen minder in de community dan nu?
‘’Het is niet per se minder, hooguit anders. Nu wordt er meer gepraat over inclusiviteit dan toen, rond 2005 waren er meer hokjes. Het gaat nu verder dan alleen ‘homo’ en ‘lesbisch’, maar ook over bijvoorbeeld trans zijn. Het wordt breder getrokken dan vroeger.’’
Welke adviezen heb je voor studenten van nu en collega’s?
‘’Voor studenten: kijk goed wie je als ally ziet en wie je kan vertrouwen om je verhaal bij te doen. Dan kom je er misschien achter dat je echt jezelf kunt zijn. Dat zal niet bij elke opleiding even makkelijk zijn, zeker als er voornamelijk mannen zitten, maar zelfs daar moet je zoeken. En, zoek je eigen pad. Aan mijn collega’s wil ik meegeven dat onze community er gebaat bij is om nieuwsgierig te blijven en te blijven kijken naar wat er speelt. Je moet een open mind houden voor alles wat er is. Daardoor creëer je safe spaces, voor iedereen binnen de community.’’
Punt. Of had jij nog wat?