De moord op de jonge conservatieve spreker Charlie Kirk aan een universiteit in Utah doet Amerikaanse universiteiten vrezen dat ze nog meer in het gedrang komen.
De Verenigde Staten zijn in rep en roer nu een jonge republikeinse activist, Charlie Kirk, is doodgeschoten tijdens een bijeenkomst op de campus van Utah Valley University. De dader is voortvluchtig.
Kirk was berucht in het Amerikaanse hoger onderwijs. Hij adviseerde jongeren om niet naar de universiteit te gaan en noemde universitair onderwijs zelfs een vorm van oplichterij. Universiteiten zijn te liberaal en progressief, was zijn overtuiging, en onderdrukken afwijkende meningen.
Prove me wrong
Toch ging hij graag naar campussen om daar met studenten te discussiëren onder het motto ‘prove me wrong’. Filmpjes waarin hij de vloer aanveegt met progressieve studenten plaatste hij op sociale media. Ook beheerde zijn studentenorganisatie Turning Point USA een website die radicale docenten aan universiteiten zou ‘ontmaskeren’.
Daarnaast was hij bevriend met de Amerikaanse president Donald Trump, op wiens inauguratie hij een van de sprekers was. Trump heeft de aanval op academische vrijheid en progressieve denkbeelden geopend. Ook heeft hij een hekel aan pro-Palestijnse protesten aan de universiteiten.
Kirk zelf hekelt alles wat progressief leek, van het recht op abortus tot diversiteitsbeleid. Volgens zijn boek Campus battleground zijn Amerikanen verwikkeld in een oorlog om de ‘ziel’ van hun land. Hij verspreidde ook misinformatie, bijvoorbeeld over de dood van George Floyd: die was volgens hem niet door politiegeweld om het leven gekomen, maar door een overdosis.
Schuld
De moord op Kirk kan allicht gevolgen hebben voor de vrijheid van meningsuiting aan de universiteiten, staat in allerlei artikelen van Amerikaanse media. Je kunt moeilijk volhouden dat universiteiten veilig zijn voor conservatieve activisten als er net een is doodgeschoten.
Maar wie krijgt de schuld? Universiteiten hebben al mensen ontslagen en studenten weggestuurd die bijvoorbeeld op sociale media deelden dat Kirk deze aanslag aan zichzelf had te danken.
Trump, die vorig jaar zelf een aanslag overleefde, heeft aangekondigd dat hij radicaal linkse organisaties gaat aanpakken die volgens hem het geweld aanmoedigen. Geweld van zijn eigen aanhangers, bijvoorbeeld bij de bestorming van het Amerikaanse Congres, plaatst hij steevast in een ander licht.
Het zou kunnen dat universiteiten na deze moord voorzichtiger worden en omstreden sprekers liever van de campus weren, zoals de Associated Press schrijft, en dat zou niet goed zijn voor het vrije debat. Een ander probleem: sommige docenten vrezen misschien dat Kirks volgelingen wraak nemen en dat zij de volgende kunnen zijn die doodgeschoten worden, noteert de nieuwssite InsideHigherEd.
Nederland
In Nederland lopen de gemoederen vooralsnog minder hoog op. Volgens tijdschrift EW komt dat doordat hier aan de universiteiten minder vrijheid is en dat sprekers als Kirk nooit welkom zouden zijn. En wie wél mag komen, wordt soms het spreken onmogelijk gemaakt. In het commentaar staan enkele voorbeelden van verstoorde bijeenkomsten, bijvoorbeeld met minister van Defensie Ruben Brekelmans aan de Universiteit van Amsterdam.
Veruit de meeste reacties hier in Nederland, van links tot rechts, komen neer op een pleidooi voor geweldloosheid en de vrijheid van meningsuiting. Maar er zijn ook hier radicalere stemmen. Omroep POW kwam studenten op het spoor die de moord helemaal niet betreuren of Kirks dood zelf toejuichen. Ook een docent van een middelbare school kwam hierdoor in opspraak.
Punt. Of had jij nog wat?