De overheid moet voor universiteiten, hogescholen en mbo-instellingen de inflatie opvangen. Dat vindt een nipte meerderheid van de Tweede Kamer. Ook de stagevergoedingen kregen gisteravond een tweede steuntje in de rug.
Het scheelde gisteravond één zetel en het is de vraag wat deze motie na de verkiezingen waard is. Maar gisteravond heeft een meerderheid van het parlement een motie van D66 gesteund over het vervolgonderwijs en de inflatie.
De rompregering van VVD en BBB bezuinigt toch weer een beetje extra op het vervolgonderwijs, bleek vorige maand in de nieuwe Rijksbegroting. Het mbo, hbo en wo moeten de stijgende lonen en prijzen deels zelf opvangen.
Technisch gezegd: de regering wil een deel van de ‘loon- en prijsbijstelling’ inhouden. De precieze bedragen zullen pas in het voorjaar duidelijk worden. In het primair en voortgezet onderwijs gebeurt dat niet; die krijgen volgens de wet altijd de volledige bijstelling.
Inflatie opvangen
Misschien moeten we het ook voor de rest van het onderwijs wettelijk regelen, denkt D66. Daar ging de motie over die de partij gisteren indiende, op de allerlaatste dag dat het parlement bijeen kwam voor de verkiezingen van 29 oktober.
De bezuinigingen zijn toch al groot en deze nieuwe korting vermindert de kwaliteit van onderwijs en onderzoek, staat in de toelichting van de motie. Opleidingen dreigen te verdwijnen, ook in de zorg, het onderwijs, de techniek “en vele andere sectoren”. Studenten zouden niet langer zeker zijn van een goede opleiding “binnen redelijke reisafstand”.
Dus zou de regering moeten onderzoeken “hoe er een wettelijk kader voor de prijsontwikkeling ingesteld kan worden voor vervolgonderwijs”, aldus de motie. Demissionair minister Eelco Heinen (VVD) ontraadde hem. “Dit is echt aan het nieuwe kabinet”, zei hij. “Ik wil dat kabinet niet nu al klemzetten.”
Zijn eigen partij en BBB stemden tegen. Ze kregen steun van PVV en CDA, maar dat was niet genoeg. Die vier partijen hebben samen 74 zetelt en dat is net te weinig. Alle andere partijen stemden voor (samen 76 zetels).
Het is een stapje in de richting van een automatische inflatievergoeding voor het mbo en hoger onderwijs, maar het is zeker nog niet afgehamerd: na zo’n onderzoek moet er nog een wetsvoorstel komen en dat moet dan weer een meerderheid krijgen.
Stages
Over verplichte stagevergoedingen diende GroenLinks-PvdA een motie in. Dit onderwerp leek in kannen en kruiken, nu een flink deel van de Tweede Kamer wil dat alle stagiairs een stagevergoeding krijgen. Ook minister Moes had er oren naar, bleek woensdag tijdens een debat, want volgens hem lost het probleem zichzelf niet zomaar op.
Maar later leek demissionair minister Moes op het sociale medium X een klein beetje terug te krabbelen. Volgens hem is een wettelijke verplichting pas een “serieuze optie” als werkgevers geen verantwoordelijkheid nemen.
Dus wilde GroenLinks-PvdA iets meer druk zetten. De partij vroeg de regering om voor de zomer van 2026 (dus ruim na de verkiezingen) de “contouren van het wetsvoorstel voor de invoering van een verplichte stagevergoeding” naar de Tweede Kamer te sturen. Het gaat dan om stages langer dan zes weken.
Daar was het kabinet niet per se op tegen. De motie werd dus niet ontraden. Veel partijen stemden voor, maar niet VVD, JA21 en FvD. Een van de zorgen is dat bedrijven misschien minder stageplaatsen gaan aanbieden als ze een vergoeding moeten betalen. Een wetsvoorstel zou daar rekening mee kunnen houden, bijvoorbeeld door kleine bedrijven of bepaalde sectoren uit te zonderen.
Spionag
De Tweede Kamer maakt zich ook zorgen over jongeren die voor buitenlandse mogendheden zoals Rusland spioneren. Onlangs zijn er twee 17-jarige jongens voor opgepakt, die met een zogeheten wifi-sniffer langs Europol, Eurojust en de Canadese ambassade liepen. Dat zouden ze in opdracht van een Russische hacker hebben gedaan.
Daarom zou er volgens D66 een brede bewustwordingscampagne via sociale media moeten komen, “gericht op jongeren en onderwijsinstellingen, waarin de risico’s van digitale spionage en buitenlandse wervingspogingen helder worden uitgelegd”.
Daar was iedereen het mee eens, behalve FvD. Die laatste partij kiest vaak de kant van Rusland, zoals het instituut Clingendael vaststelde.
Punt. Of had jij nog wat?