Noorda bouwt voort op een rapport van de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) dat maandag verscheen. Daarin staat dat de wirwar aan subsidies en regelingen voor toponderzoek en innovatie tot te veel onrust leiden. Ze duren te kort en ze zijn onoverzichtelijk. Bovendien zet iedere regering weer een nieuwe koers uit.
Haal de financiering van ‘sleutelgebieden’ en ‘technologische topinstituten’ weg bij de politiek, oppert Noorda. Een raad van professionals zou rust moeten brengen en de lange termijn in het oog moeten houden. Maar niet iedereen is het met hem eens.
Zo zegt woordvoerder Irene van Houten van de KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen): ‘De AWT heeft gelijk. Er zijn te veel haastig opgezette acties en er is meer strategisch inzicht en langetermijnvisie nodig. Maar de oplossing ligt volgens ons bij de reguliere kanalen: NWO en Senter Novem. Die zou je in de positie moeten brengen dat ze doen wat Noorda met zijn funding council beoogt.’
Ook Joke van den Bandt-Stel van werkgeversorganisatie VNO-NCW ziet een nieuw adviesorgaan niet zitten. ‘NWO en SenterNovem selecteren al programma’s op basis van kwaliteit. NWO verdeelt het fonds voor fundamenteel onderzoek, SenterNovem houdt zich bezig met de innovatieprogramma’s. Over het geld uit de aardgasbaten denkt al een extra club wijze mannen mee en dat is wat ons betreft ook te veel. Het beleid rond de aardgasbaten is bij vlagen inderdaad grillig. Meer structuur is wat ons betreft gewenst. Bied NWO en SenterNovem voldoende ruimte om het beleid in samenhang uit te voeren en geef hun geld uit de aardgasbaten. Een extra club is dan niet nodig.’
‘In het AWT-advies staan verstandige dingen’, erkent NWO-directeur Peter Nijkamp, ‘en het vergt inderdaad een follow up. Daar heeft Noorda gelijk in. Misschien is funding council niet het goede woord, maar een institutie op afstand van de politiek brengt wellicht meer rust in de verdeling van het extra geld. NWO zou die taak graag op zich nemen voor de onderzoeksvragen. Voor de industriële kant zou SenterNovum geschikt zijn. Daar kunnen we overigens prima mee samenwerken.’
De AWT heeft wel oren naar Noorda’s idee. ‘Het is een optie’, zegt AWT-voorzitter Joop Sistermans. ‘Het is niet zaligmakend, maar ik kan me zoiets voorstellen. Zo’n council zou niet alleen voor EZ en OCW werken, maar voor alle departementen. Daardoor krijg je meer consistentie. Maar wij hebben niet gezegd hoe je meer rust moet creëren; dat is een politiek vraagstuk.’
Sijbolt Noorda ten slotte: ‘De AWT laat in het midden wie zijn gedrag moet veranderen na haar advies. Ik vind in elk geval dat de financiering uit de politiek moet worden weggehaald. Een nieuwe regering zou niet meteen moeten zeggen: we gaan maar weer een nieuw instrument beginnen. Vandaar mijn idee voor een funding council die het geld verdeelt. De precieze uitvoering is vers twee, daarvoor moet je met verstandige mensen om gaan tafel zitten. Misschien moet zo’n council boven NWO staan, misschien moet het er juist onder vallen.’ [BB/HOP]
Punt. Of had jij nog wat?